16 Ιούν «Μια φορά & έναν καιρό»: Γιατί να διαβάσω στο παιδί ένα παραμύθι;
Πριν ξεκινήσουμε, ας δούμε με δύο λόγια τη βασική διαφορά ανάμεσα στο παραμύθι και στην ιστορία…
Το παραμύθι
Το παραμύθι είναι μία φανταστική ιστορία που ζει στην παράδοση, διαδίδεται από στόμα σε στόμα, από γενιά σε γενιά, από λαό σε λαό και περιλαμβάνει έντονα στοιχεία εξωπραγματικού, παράλογου, υπερφυσικού και μαγικού. Θεωρούνταν μέσο διαπαιδαγώγησης, μιας και δεν υπήρχε άμεση πρόσβαση σε σχολείο και χρειαζόταν να καλλιεργηθεί μια άτυπη κοινωνική εκπαίδευση, να μάθουν τα παιδιά να αποφεύγουν τις κακοτοπιές κλπ.
Η ιστορία
Όταν αναφερόμαστε στην ιστορία, εννοούμε συγκεκριμένα, ένα λογοτεχνικό πεζογραφικό κείμενο, το οποίο αφηγείται πραγματικά γεγονότα, περιγράφει χαρακτήρες, συναισθήματα κ.α., με σκοπό να ευχαριστήσει και να καλλιεργήσει ψυχικά τον αναγνώστη του.
Το παραμύθι & τα υπαρξιακά ζητήματα
Μέσα από τα παραμύθια, τα παιδιά αντιλαμβανόντουσαν ότι ο αγώνας εναντίον διάφορων αδικιών, καθώς και δυσκολιών στη ζωή, είναι αναπόφευκτος και είναι ουσιαστικό κομμάτι της ανθρώπινης φύσης. Όταν με επιμονή ξεπεραστούν αυτά τα εμπόδια, τότε στο τέλος ο άνθρωπος αναδεικνύεται νικητής!
Αρκετές σύγχρονες ιστορίες για μικρά παιδιά, αποφεύγουν συνήθως τέτοια υπαρξιακά προβλήματα, παρόλο που είναι ζήτημα ιδιαίτερης σημασίας για όλους μας. Και ας μη ξεχνάμε ότι το παιδί είναι αυτό που χρειάζεται περισσότερο από όλους υποδείξεις, με συμβολική μορφή.
Το παραμύθι προχωρά με τέτοιον τρόπο που ταιριάζει, συμφωνεί και ανταποκρίνεται, στον τρόπο με τον οποίο ένα παιδί σκέφτεται και βιώνει τον κόσμο. Γι’ αυτόν τον λόγο, του είναι τόσο πειστικό και μέσα σε αυτό, το παιδί μπορεί να βρει μεγάλη ανακούφιση, σε αντίθεση με το να προσπαθήσουμε να το καθησυχάσουμε, βασιζόμενοι στη λογική και στις απόψεις των μεγάλων.
Με άλλα λόγια, το παιδί εμπιστεύεται περισσότερο αυτό που του λέει το παραμύθι.
Διαβάστε επίσης
Το σύγχρονο παραμύθι
Τα τελευταία χρόνια, αρκετά σύγχρονα βιβλία έχουν πάρει έμπνευση από τον ουσιαστικό ρόλο των παραμυθιών και προσπαθούν να δημιουργήσουν ένα περιεχόμενο, κατάλληλα προσγειωμένο στο κόσμο των παιδιών.
Πέρα λοιπόν από τα ψυχοσυναισθηματικά και νοητικά οφέλη που έχει ένα παραμύθι ή / και μια παιδική ιστορία – βιβλίο, μπορούν να χρησιμοποιηθούν και θεραπευτικά! Απευθύνονται σε συγκεκριμένο πληθυσμό παιδιών, για συγκεκριμένο σκοπό. Για παράδειγμα, ένας ειδικός ψυχικής υγείας μπορεί να χρησιμοποιήσει το παραμύθι / βιβλίο, ώστε να δουλέψει μαζί με το παιδί την απώλεια μέσα από το διαζύγιο ή από τον θάνατο, την κακοποίηση, κ.α..
Όπως καταλαβαίνετε, τα παραπάνω θέματα δεν μπορούμε να τα προσεγγίσουμε οποιαδήποτε στιγμή, με οποιοδήποτε παιδί! Χρειάζεται να είναι συναισθηματικά έτοιμο, να δεχτεί τέτοιες πληροφορίες ή να έχει ανάλογα βιώματα, όπως είναι ο χωρισμός, ο θάνατος, η αρρώστια…
Αν μπορούσα με μία πρόταση να χαρακτηρίσω την σημαντικότητα του παραμυθιού/ βιβλίου, θα την παρομοίαζα με το οξυγόνο.
Όπως το οξυγόνο είναι απαραίτητο για κάθε μορφή ζωής, έτσι και τα παραμύθια είναι απαραίτητα για την ψυχοσύνθεση και την ωρίμανση των παιδιών! Ας διαβάσουμε λοιπόν και ένα και δύο και τέσσερα και όσα παραμύθια ή ιστορίες μας ζητάει ένα παιδί… Γιατί αυτό έχει ανάγκη!
Μερικές προτάσεις βιβλίων
- «Το δικό τους ταξίδι», Αργυρώ Πιπίνη / εκδ. Καλειδοσκόπιο.
- «Το αυγό», Εύα Βαρκιτζή / εκδ. Πατάκη
- «Μόνο αν θέλω», Γιώτα Κ. Αλεξάνδρου / εκδ. Μίνωας
- «Η μεγάλη», Κανισάλες / Εκδ. Διάπλαση
Διαβάστε επίσης
Μαρία Λούτση
Ονομάζομαι Λούτση Μαρία και είμαι απόφοιτη του τμήματος προσχολικής ηλικίας του ΑΤΕΙ Αθήνας. Η επαφή μου με τα παιδιά ξεκίνησε από τα πρώτα εξάμηνα της σχολής και η επαγγελματική μου εμπειρία πάνω στην αγωγή και την φροντίδα τους μετρά πολλά έτη. Πέραν της επιμόρφωση μου με ημερίδες, σεμινάρια και εργαστήρια έχω ξεκινήσει 4ετή μετεκπαίδευση πάνω στην παιγνιοθεραπεία: το παιχνίδι ως μέσο αγωγής και θεραπείας, στο Άθυρμα.
