Νέοι γονείς: Πώς να προετοιμαστείτε ψυχολογικά

27 Σεπ Νέοι γονείς: Πώς να προετοιμαστείτε ψυχολογικά

Posted at 08:00h in Εγκυμοσύνη, Ψυχολογία by Μαρία Αποστολοπούλου

Οι νέοι γονείς συχνά αναρωτιούνται για το πώς θα είναι ζωή τους μετά τον ερχομό του πρώτου παιδιού τους στον κόσμο. Πολλά ζευγάρια που μεταβαίνουν στη γονεϊκότητα περιγράφουν συχνά ότι βιώνουν μια εμπειρία που τους πλημμυρίζει με συναισθήματα ευτυχίας, η οποία τους άλλαξε τη ζωή, αλλά και που τους έχει πολλές φορές φέρει εξάντληση.

Σε καμία περίπτωση όμως δε βιώνουν όλοι οι νέοι γονείς το καινούριο τους ρόλο με τον ίδιο τρόπο. Καθώς επίσης δεν είναι όλα «παραμυθένια», όπως ίσως να παρουσιάζεται κάποιες φορές στις διαφημίσεις παιδικών προϊόντων. Αναμένουμε σε κάθε περίπτωση η περίοδος αυτή να είναι γεμάτη ποικίλα συναισθήματα, και πολλές φορές και αντικρουόμενα.

Η κοινωνική προσδοκία συχνά επιτάσσει από τους νέους γονείς να πλέουν σε πελάγη ευτυχίας, δημιουργώντας τους συναισθήματα ενοχής & ντροπής όταν αυτό δε συμβαίνει.

Τα άγχη του νέου γονέα

Το να γίνει κανείς γονιός για πρώτη φορά μπορεί να έχει μεγάλο αντίκτυπο σε πολλούς ανθρώπους, τόσο όσον αφορά το άγχος που μπορεί να βιώνει, όσο και την επίδραση που έχει στη συζυγική ζωή και τη συναισθηματική ευημερία. Τα συναισθήματα μπορεί να έχουν θετικό πρόσημο αλλά και αρνητικό.

Οι νέοι γονείς μπορεί να βιώνουν έντονο άγχος για πολλούς και διαφορετικούς λόγους. Μαζί με τα νέα οικονομικά έξοδα που προκύπτουν και μπορεί να δημιουργούν αγωνία, οι νέες μητέρες και οι πατέρες βιώνουν συχνά μια πρωτόγνωρη σύγκρουση μεταξύ της εργασιακής και της οικογενειακής ζωής. Επιπρόσθετα, με τον ερχομό του παιδιού γίνεται πια ξεκάθαρο και πιο συνειδητό ότι η γονεϊκότητα σημαίνει ανάληψη μιας ευθύνης, για το υπόλοιπο της ζωής σου.

Πώς οι γονείς θα διαμοιράσουν τη φροντίδα του βρέφους;

Μία από τις νέες προκλήσεις που συνοδεύει τους γονείς είναι η συμφωνία στα σχετικά καθήκοντα φροντίδας του παιδιού. Αυτό περιλαμβάνει το τάισμα κατά τη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας, την αλλαγή της πάνας και όλα τα είδη κάλυψης των βασικών αναγκών ενός βρέφους. Παρόλο που οι νέοι γονείς μπορεί να έχουν εξοικειωθεί στο παρελθόν σε αυτές τις δραστηριότητες, είτε μέσω προγεννητικών και περιγεννητικών μαθημάτων, είτε μέσω της εμπειρίας τους με άλλα βρέφη στις οικογένειές τους, οι άνδρες και οι γυναίκες συχνά διαφέρουν ως προς το πόσο πρόθυμοι είναι να κατανείμουν ομοιόμορφα αυτές τις ευθύνες φροντίδας των παιδιών.

Σύμφωνα με τη θεωρία της προσκόλλησης, τα βρέφη πρέπει να αναπτύξουν μια σχέση με τουλάχιστον έναν κύριο φροντιστή, που είθισται να είναι – αλλά σαφώς όχι πάντα – η μητέρα. Αυτή η πρώιμη προσκόλληση μπορεί να διαμορφώσει τον τρόπο με τον οποίο τα βρέφη δημιουργούν κοινωνικές σχέσεις αργότερα στη ζωή τους. Ενώ οι περισσότερες έρευνες έχουν επικεντρωθεί στις νέες μητέρες και στο πόσο καλά κάνουν τη μετάβαση στο να γίνουν γονείς, αγνοούν σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο που επηρεάζονται οι πατέρες. Πιο πρόσφατες μελέτες έχουν αρχίσει να εξετάζουν τόσο τη μητέρα όσο και τον πατέρα και πώς η προσαρμογή τους στο να γίνουν γονείς επηρεάζει τη σχέση τους με τα παιδιά τους και ο ένας τον άλλον.

Διαβάστε επίσης

Από ζευγάρι, γονείς! Πώς θα αντιμετωπίσουμε τις αλλαγές;

Ενώ η φροντίδα των βρεφών στο παρελθόν αποδιδόταν παραδοσιακά αποκλειστικά στις μητέρες και σε άλλες γυναίκες της οικογένειας (μητέρα, πεθερά, θεία), οι πατέρες σήμερα αναλαμβάνουν τώρα μεγαλύτερο μερίδιο των καθηκόντων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα στις μέρες μας το συναισθηματικό φορτίο που συνοδεύει τη διαχείριση της μετάβασης στη μητρότητα και την πατρότητα να διαμοιράζεται πιο ισότιμα.

Εξατομικευμένοι παράγοντες & διαφορετικότητα των νέων γονιών

Σημαντικοί είναι όμως και οι εξατομικευμένοι παράγοντες και διαφορές ανάμεσα στους νέους γονείς, όπως η προσωπικότητά τους, οι προσωπικές τους βιωματικές εμπειρίες, οι αξίες τους και οι αντιλήψεις τους που σχετίζονται με τη φροντίδα των παιδιών. Και πώς αυτές διαμορφώνουν τους τρόπους που οι νέοι γονείς χειρίζονται τις νέες ευθύνες και υποχρεώσεις.

Αποφευκτικός τύπος προσκόλλησης

Σύμφωνα με τον ερευνητή John Bowlby, τα άτομα που έχουν υψηλή αποφυγή προσκόλλησης είναι «βαθιά επιφυλακτικά με τις στενές σχέσεις και φοβούνται να επιτρέψουν στον εαυτό τους να βασιστεί σε οποιονδήποτε άλλο, σε ορισμένες περιπτώσεις για να αποφύγουν τον πόνο της απόρριψης και σε άλλες για να αποφύγουν να υποστούν πίεση να γίνουν οι φροντιστές κάποιου άλλου».

Για τους νέους γονείς που αντιμετωπίζουν προβλήματα κατά τη δημιουργία δεσμών, το άγχος που συνεπάγεται η μετάβαση στη γονεϊκότητα είναι ιδιαίτερα υψηλό.

Συνήθως, έχουν ιστορικό δυσκολιών στις σχέσεις, συχνά είναι μοναχικοί και δυσκολεύονται να ζητήσουν βοήθεια από τους άλλους. Επίσης, δεδομένου ότι είναι άβολα να ενεργούν ως φροντιστές, η φροντίδα ενός βρέφους είναι ιδιαίτερα δύσκολη για αυτούς. Επίσης, λαμβάνουν λιγότερη ικανοποίηση από τα παιδιά τους από τους περισσότερους νέους γονείς και είναι πιο πιθανό να επικεντρωθούν στη δουλειά τους, ενώ αφήνουν τα περισσότερα από τα καθήκοντα φροντίδας των παιδιών στους συντρόφους τους.

Μπορώ να φροντίσω το παιδί μου σωστά; Μπήπως είμαι ανεπαρκής;

Πολλοί γονείς που ασχολούνται με τη φροντίδα ενός βρέφους για πρώτη φορά στη ζωή τους μπορεί να έχουν έντονες αμφιβολίες για την ικανότητά τους να χειριστούν αυτές τις νέες ευθύνες. Η δύναμη της πίστης ενός ατόμου στην ικανότητά του να εκτελεί καθήκοντα παίζει καθοριστικό ρόλο στο άγχος που μπορεί να γεννηθεί από τη φροντίδα του βρέφους.

Ικανοποίηση από τη σχέση των γονέων

Μελέτες έχουν δείξει ότι παρόλο που τα καθήκοντα της φροντίδας των παιδιών εξακολουθούν να κατανέμονται άνισα μεταξύ ανδρών και γυναικών, οι πατέρες σήμερα αναλαμβάνουν έναν ισχυρότερο ρόλο στη φροντίδα των βρεφών τους, περισσότερο από ποτέ. Το ζευγάρι χρειάζεται χώρο, χρόνο και προσπάθεια για να διαμοιράσει ισότιμα τα καθήκοντα, αλλά και για να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα της κοινής του ζωής.

Διαβάστε επίσης

Σκέψεις μιας μαμάς: Τι με αγχώνει;

Μέσω της προγεννητικής εκπαίδευσης που εστιάζει στο είδος των ζητημάτων που μπορεί να αναπτυχθούν, της συμβουλευτικής γονέων, της θεραπείας ζεύγους και της ατομικής και ομαδικής ψυχοθεραπείας, τόσο οι γυναίκες όσο και οι άνδρες μπορούν να καταφέρουν καλύτερα να χειριστούν αυτές τις νέες πιέσεις και να αποτρέψουν να μετατραπεί αυτή η πρωτόγνωρη εμπειρία σε υπονόμευση της συναισθηματικής τους ευημερίας. Καθώς και της συναισθηματικής ευημερίας του/της συντρόφου και του παιδιού τους.

Το να προσπαθείς να γίνεις αρκετά καλός γονιός είναι κάτι που πρέπει να ξεκινάει το συντομότερο δυνατό. Για το καλό όλων. Αλλά και η φροντίδα της σχέσης του ζευγαριού πρέπει να μπαίνει σε προτεραιότητα.

Ας αναγνωρίσουμε λοιπόν ότι η εισαγωγή ενός ζευγαριού στη γονεϊκότητα έχεις πολλές προκλήσεις, οι οποίες χρήζουν προσοχής και φροντίδας από όλους, αλλά μπορεί παράλληλα να πλημμυρίσει τους νέους γονείς με συναισθήματα ευτυχίας και ευγνωμοσύνης.