04 Αυγ Τι γνωρίζεις για την επίδραση του επαίνου στα παιδιά;
Όπως είναι γνωστό, όταν ένα παιδί επαινείται, λαμβάνει προσοχή κι αποδοχή. Ακόμη και αν δε δείχνει πάντα πόσο σημαντικά είναι αυτά για εκείνο, είναι βέβαιο πως επηρεάζουν το συναισθηματικό του κόσμο.
Τα παιδιά έχουν την τάση να επαναλαμβάνουν συμπεριφορές που τραβούν την προσοχή των γονιών και των σημαντικών γι’ αυτά, προσώπων. Για τον λόγο αυτό, είναι προτιμότερο να εστιάζουμε την προσοχή μας στις θετικές συμπεριφορές του παιδιού, επαινώντας το γι’ αυτές. Αντίθετα, αν το παιδί λαμβάνει προσοχή κυρίως όταν η συμπεριφορά του δεν είναι η θεμιτή, και εισπράττει αδιαφορία όταν πραγματοποιεί κάτι καλό, θα τείνει να αναπαράγει τις ανεπιθύμητες συμπεριφορές.
Χρειάζεται να θυμόμαστε πως δεν είναι αυτονόητη και αδιάφορη η καλή συμπεριφορά του παιδιού και όταν εφαρμόζεται είναι άξια επαίνου.
Κατανοούμε λοιπόν τη δύναμη του επαίνου στα παιδιά, ειδικά μάλιστα, αν χρησιμοποιείται στοχευμένα.
Πώς χρησιμοποιώ “στοχευμένους” επαίνους;
Όταν το παιδί σας αναπαράγει κάποια θετική συμπεριφορά επαινέστε το στοχευμένα, ώστε να το βοηθήσετε να κατανοήσει τι ακριβώς έκανε σωστά. Για παράδειγμα, αντί για “Νομίζω τα πας πιο καλά τελευταία”, δοκιμάστε, “Όλη αυτήν την εβδομάδα, ξεκινούσες από μόνος σου το διάβασμα, την ώρα που συμφωνήσαμε, χωρίς να χρειαστείς υπενθύμιση. Μπράβο σου!”. Όταν ο έπαινος αναφέρεται σε συγκεκριμένη δραστηριότητα, βοηθά το παιδί να κατανοήσει τι βήματα να επαναλάβει στο μέλλον.
Διαβάστε επίσης
Ιδέες για τη χρήση στοχευμένου επαίνου
- Παρατηρήστε κι επαινείστε μικρά βήματα του παιδιού που το οδηγούν σε έναν στόχο – για παράδειγμα “Βλέπω μάζεψες τα παιχνίδια με τα οποία έπαιξες! Τι ωραίος τρόπος να κρατάς το δωμάτιό σου τακτοποιημένο!”.
- Όταν το παιδί σας είναι στη διαδικασία εκμάθησης μιας νέας συμπεριφοράς, επαινείστε το συχνά και στοχευμένα.
- Εκδηλώστε ενθουσιασμό, ωστόσο μην υπερβάλλετε. Προσαρμόστε τον έπαινο στο ύφος σας.
- Ορισμένες φορές, ένα απλό “Σε ευχαριστώ” ή “Μπράβο σου!” είναι αρκετά.
Όταν επαινείτε το παιδί, καλό είναι να αποφεύγετε να του αναφέρετε μικρά παραπτώματά του. Εστιάστε στην επιτυχία του.
Βρείτε το ύφος του επαίνου σας
Η διάθεση ενός παιδιού ενισχύεται στο να δρα με θετικό τρόπο, όταν επαινείται με ειλικρινή ενθουσιασμό. Δεν χρειάζονται υπερβολές, ούτε επιτηδευμένο ύφος, καθώς κάτι τέτοιο δείχνει ψεύτικο. Διατηρείστε το δικό σας ύφος και λεξιλόγιο, για να δείξετε ότι επικροτείτε τη συμπεριφορά του. Αν σχολιάζετε με θετικό τρόπο, στοχευμένα και ειλικρινά, ο έπαινός σας θα είναι επιτυχημένος.
Παρατηρήστε πως αντιδρά το παιδί σας στον έπαινο
Είναι γεγονός πως ορισμένα παιδιά αισθάνονται αμήχανα όταν τα επαινούν. Αν παρατηρείτε κάτι τέτοιο και με το δικό σας παιδί, δεν χρειάζεται να εκδηλώσετε έντονο ενθουσιασμό, γιατί ενδέχεται να το κάνετε, άθελά σας, να νιώσει άβολα. Μπορείτε απλώς να σχολιάσετε με θετικό τρόπο την πράξη του ή και να το ευχαριστήσετε για τη συμπεριφορά του.
Ο έπαινος σε μεγαλύτερα παιδιά
Όπως γνωρίζουμε, κατά την προ εφηβεία και πολύ περισσότερο την εφηβεία, τα παιδιά συχνά ανταποκρίνονται στην επιβράβευση των γονιών τους με μορφασμούς ή ίσως και με υποτιθέμενη αδιαφορία. Στην πραγματικότητα όμως, τους απολαμβάνουν και χαίρονται να εισπράττουν την αποδοχή τους. Αντίθετα, η έλλειψη τους είναι πιθανό να πυροδοτήσει αρνητικές συμπεριφορές και συνήθειες, με σκοπό να προσελκυσθεί η προσοχή των γονιών.
Μην αποκαρδιώνεστε λοιπόν αν το παιδί σας δεν εκφράζει ενθουσιασμό στην επιβράβευση. Φροντίστε απλώς το ύφος, ο τόνος και το λεξιλόγιο που χρησιμοποιείτε, να ανταποκρίνονται στην ηλικία και το αναπτυξιακό του στάδιο.
Μια ακόμη συμβουλή περί επαίνου
Αν δεν είστε βέβαιοι για την αντίδραση του παιδιού στον έπαινο, δοκιμάστε να το επαινέσετε με ειλικρινή τρόπο και κατάλληλο ύφος, όμως μη δώσετε τόση σημασία στο τι θα απαντήσει ή τι μορφασμούς μπορεί να κάνει. Επικεντρώστε την προσοχή σας στο να παρατηρήσετε αν επαναλαμβάνει στο επόμενο διάστημα την συμπεριφορά για την οποία το επαινέσατε. Αν το κάνει αυτό, ασχέτως με την αντίδραση που σας εκδήλωσε, σημαίνει ότι τα λόγια σας έπιασαν τόπο και η θετική ενίσχυση λειτουργεί στο παιδί σας.
Όταν τα παιδιά καταβάλλουν προσπάθεια να χτίσουν συνήθειες και συμπεριφορές που είναι θετικές, είναι σημαντικό να επιβεβαιώνονται ότι η προσπάθειά τους αναγνωρίζεται. Η λεκτική επιβράβευση λοιπόν, και ιδίως από τους γονείς, παρέχει στα παιδιά αίσθημα ολοκλήρωσης, αποδοχής, και ασφάλειας και τους δίνει κίνητρο να επαναλάβουν τις συμπεριφορές για τις οποίες επαινέθηκαν.
Διαβάστε επίσης
Κομνηνού Γεωργία
Η Γεωργία Κομνηνού είναι απόφοιτη του τμήματος Μηχανικών Αυτοματισμού, με εξειδίκευση στην Ειδική Αγωγή, του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστήμιου και συνεχή επιμόρφωση στους τομείς της Ειδικής Αγωγής κι Εκπαίδευσης. Έχει εργασθεί ως καθηγήτρια Εκπαιδευτικής Ρομποτικής κι έχει πολυετή εμπειρία στην διδασκαλία αγγλικών σε παιδιά τυπικής και μη, ανάπτυξης. Επιπλέον, εργάζεται στον τομέα της Ειδικής Αγωγής σε ατομικά και ομαδικά πλαίσια. Οραματίζεται να συνδυάσει την Εκπαιδευτική Ρομποτική με την Ειδική Αγωγή, διατηρώντας παράλληλα το ενδιαφέρον και την αγάπη της για την ξενόγλωσση διδασκαλία.
