29 Ιαν Μητρικό γάλα: Το προφίλ του πιο πλήρους τροφίμου
Το μητρικό γάλα είναι εξαιρετικά θρεπτικό υγρό, που έχει ως στόχο τη θρέψη και την προστασία των νεογνών από τις ασθένειες, όσο το ανοσοποιητικό τους σύστημα ωριμάζει. Φυσικά, να σημειωθεί ότι υπάρχουν πολύ σημαντικά οφέλη στη δημιουργία ενός πιο σταθερού εντερικού μικροβιόκοσμου, με πολύ μεγαλύτερο αριθμό βακτηρίων. Αυτό μπορεί να οφείλεται, εν μέρει, σε αλλοιώσεις στο επίπεδο του βλεννογόνου του εντέρου, λόγω βιοδραστικών ουσιών στο μητρικό γάλα.
Οι αλλαγές στη σύσταση του μητρικού γάλακτος έρχονται ως απάντηση σε διάφορους παράγοντες. Αυτές στοχεύουν στη βέλτιστη κάλυψη των αναγκών του παιδιού, βάση της ηλικίας του και άλλων χαρακτηριστικών.
Διαβάστε εδώ
Πώς ενισχύεται το ανοσοποιητικό του βρέφους από το μητρικό γάλα;
Το μητρικό γάλα περιέχει βιοενεργές ουσίες που είναι ικανές να εμποδίσουν τη φλεγμονή, όπως και την ενίσχυση της παραγωγής αντισωμάτων είναι:
- PAF- ακετυλοϋδρολάση, αντιοξειδωτικά, ιντερλευκίνες 1,6,8, 10, TGF, SLP
Ας δούμε τα συστατικά του μητρικού γάλακτος με τη σειρά:
Λιπίδια
Από τα λιπίδια προέρχεται το μεγαλύτερο ενέργειας στο μητρικό γάλα, συμβάλλοντας στο 40 – 55% της συνολικής ενέργειας που περιέχει. Το μητρικό γάλα περιλαμβάνει περισσότερα από 200 λιπαρά οξέα, με τις συγκεντρώσεις του να μεταβάλλονται. Στα σημαντικά είδη λιπαρών συγκαταλέγονται τα λιπαρά οξέα βραχείας αλύσου, τριγλυκερίδια, διγλυκερίδια, μονογλυκερίδια, φωσφολιπίδια και χοληστερόλη.
Πρωτεΐνη
Το μητρικό γάλα περιέχει περισσότερες από 400 διαφορετικές πρωτεΐνες που συμμετέχουν σε μια ποικιλία λειτουργιών, όπως είναι:
- Η θρέψη
- Οι αντιμικροβιακές και ανοσορρυθμιστικές δραστηριότητες
- Η απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών.
Υδατάνθρακες
Η μεγαλύτερη πλειοψηφία των υδατανθράκων, που είναι παρούσα στο γάλα, είναι η λακτόζη. Επίσης, σημαντικό μέρος της είναι και οι ολιγοσακχαρίτες, οι οποίοι δεν πέπτονται από τα βρέφη και έχουν τη λειτουργία των πρεβιοτικών. Αυτοί ενθαρρύνουν την ανάπτυξη καλών βακτηρίων, όπως αυτά της οικογένειας του Bifidobacterium με σκοπό να προστατέψουν το γαστρεντερικό τους σύστημα από τον αποικισμό του από παθογόνα βακτήρια. Επιπλέον, προστατεύουν απέναντι νεογνική διάρροια και στις μολύνσεις του αναπνευστικού.
Διαβάστε επίσης
Κατηγοριοποίηση του μητρικού γάλακτος
Αρχικά, είναι το πρωτόγαλα, μετά ακολουθεί το μεταβατικό γάλα και το ώριμο μητρικό γάλα. Ουσιαστικά, αυτές οι κατηγορίες αναφέρονται στις σταδιακές αλλαγές του περιεχομένου του γάλακτος κατά τη διάρκεια του θηλασμού.
Το πρωτόγαλα είναι το πρώτο γάλα που παράγεται και διαφέρει σημαντικά από το ώριμο γάλα, αφού περιέχει σε υψηλές συγκεντρώσεις πρωτεΐνη ορού γάλακτος με την καζεΐνη να είναι σχεδόν ανύπαρκτη.
Η περιεκτικότητα της πρωτεΐνης μειώνεται σταδιακά από το δεύτερο μήνα έως τον έβδομο. Ακόμα, η ποσότητα λακτόζης και λιπαρών είναι πολύ μικρή συγκριτικά με το ώριμο γάλα. Η λακτόζης αρχίζει να αυξάνεται μεταξύ του τέταρτου και έβδομου μήνα, όπου μετά αρχίζει να μειώνεται ξανά. Επιπλέον, διαφέρει σημαντικά σε βιοενεργά συστατικά, όπως είναι οι ανοσογλοβουλίνες που είναι σημαντικές για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού τους.
Συνεπώς, πέρα από το θρεπτικό ρόλο, ο πιο σημαντικός που κατέχει το πρωτόγαλα είναι ο ανοσοπροστατευτικός και ο αναπτυξιακός, εξαιτίας των αυξητικών παραγόντων που περιέχει.
Η επιρροή της δίαιτας της μητέρας
Η επιρροή της στη σύσταση του μητρικού γάλακτος είναι κάπως πολύπλοκη. Η περιεκτικότητα του σε λιπαρά και συγκεκριμένα σε Ω- 6 και Ω- 3 λιπαρά οξέα, επηρεάζεται αρκετά από τη διατροφή της μητέρας, μιας και τα συγκεκριμένα δεν μπορεί να τα συνθέσει το σώμα.
Οι μητέρες δεν χρειάζεται να αποφεύγουν κάποιο συγκεκριμένο τρόφιμο. Ωστόσο, αν κάποιες μητέρες είναι vegan, πιθανόν, θα πρέπει να ελέγξουν τόσο για τις ίδιες όσο και για το παιδί, τα επίπεδα της βιταμίνης Β12.
Η διατροφή της μητέρας θα πρέπει να έχει όσο το δυνατόν περισσότερη ποικιλία και ισορροπία. Θα πρέπει μόνο να προσέχει το είδος των θαλασσινών για το περιεχόμενό τους σε βαρέα μέταλλα, μιας και μπορεί να διαπεράσουν στο μητρικό γάλα. Τέλος, είναι σημαντικό να μην ξεπερνά τις ημερήσιες συστάσεις για την καφεΐνη.
Διαβάστε εδώ
Μαρία Μεντζέλου
Ονομάζομαι Μαρία Μεντζέλου και το επαγγελματικό μου όνειρο έγινε πραγματικότητα με την αποφοίτηση μου από το τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας – Διατροφής, του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου, με βαθμό πτυχίου 8,34. Το ταξίδι στη γνώση συνεχίστηκε και το 2018 με την ολοκλήρωση με άριστα του μεταπτυχιακού στην Εφαρμοσμένη Διαιτολογία – Διατροφή με κατεύθυνση την Κλινική Διατροφή, μιας και προτεραιότητα μου είναι να σε βοηθήσω προσφέροντας τα μέγιστα ώστε να βελτιωθεί ο τρόπος ζωής σου, ανεξαρτήτως προβλημάτων υγείας. Ερευνητικά, το ενδιαφέρον μου στο πλαίσιο του προπτυχιακού ήταν η εκπόνηση της πτυχιακής εργασίας με θέμα: ”Διαιτητική Πρόσληψη και Επίπεδα Χαλκού και Ψευδαργύρου σε Παιδιά.”
Αργότερα, συνέχισα με τη διπλωματική μου εργασία στα πλαίσια του μεταπτυχιακού με θέμα: ‘’Διερεύνηση της σχέσης των επιπέδων βιταμίνης D, σωματικού βάρους και ινσουλινοαντίστασης σε παιδιά σχολικής ηλικίας.’’ Όμως, το ταξίδι στην γνώση είναι αδιάκοπο με τις αναζητήσεις μου σχετικά με τη σφαιρική αντιμετώπιση και τον αδιαμφισβήτητο ρόλο που έχει η ψυχολογία να με οδηγεί να παρακολουθήσω το ετήσιο πρόγραμμα: «Coaching με στοιχεία συμβουλευτικής» και το πρόγραμμα: «Βασικές Δεξιότητες στο Νευρογλωσσικό Προγραμματισμό (NLP)» από το Πανεπιστήμιο Αιγίου. Πολύ σημαντικές εμπειρίες και γνώση απέκτησα από την πρακτική άσκηση στο Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών ”Σωτηρία” και στο Νοσηλευτικό Ίδρυμα Μ.Τ.Σ, όπως σε διαιτολογικό γραφείο καθώς και σε χώρο μαζικής εστίασης.
Η επαγγελματική μου εμπειρία αφορά την απασχόληση μου ως υπεύθυνη διαιτολόγος σε εργομετρικό, διαγνωστικό και διατροφολογικό κέντρο, όπως και σε ενδοκρινολογικό ιατρείο, σε πολυδύναμο κέντρο αισθητικής. Δεν παύει, παράλληλα, μεγάλη μου αγάπη να είναι η ενασχόληση με την αρθρογραφία. Οι εξελίξεις στον χώρο της διαιτολογίας είναι συνεχείς και ραγδαίες και για αυτό ακριβώς φροντίζω να ενημερώνομαι παρακολουθώντας ημερίδες και συνέδρια. Παράλληλα, η αγάπη μου στην επιστήμη με κρατάει σε εγρήγορση διαβάζοντας τα τελευταία βιβλιογραφικά δεδομένα που ανακύπτουν.
