12 Μαρ Τροφικές αλλεργίες & παιδί: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζεις
Η τροφική αλλεργία ή υπερευαισθησία ορίζεται ως η αναπαραγώγιμη, μη επιθυμητή αντίδραση στα τρόφιμα. Οι τροφικές αλλεργίες επηρεάζουν το 6% των παιδιών και το 3-4% των ενηλίκων. Αν και κάθε τρόφιμο μπορεί να προκαλέσει αλλεργική αντίδραση, περίπου το 90% των αλλεργικών αντιδράσεων προκαλείται από το γάλα, τα αβγά, τα φιστίκια, τα καρύδια, τη σόγια, το σιτάρι, τα ψάρια και τα οστρακοειδή. Η ηλικία στην οποία κυρίως εμφανίζονται οι τροφικές αλλεργίες κυμαίνεται μεταξύ 0-2 ετών, κάτι που θεωρείται ότι οφείλεται στην σχετικά ανώριμη λειτουργεία του γαστρεντερικού φραγμού. Η ευαισθητοποίηση εμφανίζεται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά σε μία συγκεκριμένη πρωτεΐνη ενός τροφίμου, συνήθως με την παραγωγή μιας ειδικής για το αλλεργιογόνο IgE.
Τα κλινικά συμπτώματα τροφικών αλλεργιών μπορεί να είναι γαστρεντερικής, αναπνευστικής, δερματολογικής ή συστημικής φύσης. Συνήθεις εργαστηριακές δοκιμασίες για τις τροφικές αλλεργίες είναι τα: τα δερματικά τεστ νυγμού, ειδικές για κάποια τρόφιμα μετρήσεις IgE στον ορό, δοκιμασίες επικόλλησης για ατοπία, Βιοψία
Βασικές υποκαταστάσεις στις τροφικές αλλεργίες:
Σιτάρι
Μείγμα αλεύρων χωρίς γλουτένη. Για το ψωμί, τα ζυμαρικά, τα κράκερ και τα δημητριακά πρωινού, αναζητήστε προϊόντα που στηρίζονται στο καλαμπόκι, το κεχρί και την κινόα.
Διαβάστε επίσης
Γάλα
Εναλλακτικά τρόφιμα είναι το γάλα σόγιας ή ρυζιού ή αμυγδάλου, εμπλουτισμένο σε ασβέστιο και βιταμίνη D. Για την υποκατάσταση σε προϊόντα που ψήνονται: όταν στη συνταγή περιέχεται βούτυρο, αντικαταστήστε το με μια ασφαλή μαργαρίνη. Υποκατάστατα τυριού και γιαουρτιού υπάρχουν πολλά στο εμπόριο. Δεν υπάρχει θεραπεία για τις τροφικές αλλεργίες, από τη στιγμή που τεθεί η διάγνωση, καθώς η αλλεργιογόνος πρωτεΐνη ή πρωτεΐνες πρέπει να απομακρυνθούν ώστε να αποφευχθούν οι αλλεργικές αντιδράσεις. Ο πλήρης αποκλεισμός των τροφικών αλλεργιογόνων απαιτεί διάβασμα συστατικών στις ετικέτες των τροφίμων, των υγρών, των φαρμάκων, των συμπληρωμάτων και των φαρμάκων τοπικής εφαρμογής (λοσιόν, σαμπουάν κλπ), για να καθοριστεί αν υπάρχει σε αυτά το τροφικό αλλεργιογόνο. Στην περίπτωση που δεν μπορεί να αποκλειστεί, θα πρέπει να αποφεύγεται. Οι κατασκευαστές αλλάζουν συχνά τα συστατικά των προϊόντων, επομένως είναι σημαντικό να ελέγχεται η ετικέτα κάθε δορά που ένα προϊόν καταναλώνεται ή εφαρμόζεται για να αποφεύγεται η τυχαία έκθεση στο αλλεργιογόνο. Ωστόσο, ο νόμος απαιτεί τη δήλωση της παρουσίας των αλλεργιογόνων με έντονα γράμματα στις ετικέτες τροφίμων. Η αποφυγή των τροφικών αλλεργιογόνων, απαιτεί από τις οικογένειες την εύρεση εναλλακτικών τροφίμων αντί για κάποια κοινά τρόφιμα, την τροποποίηση των συνταγών και τις κατάλληλες αντικαταστάσεις.
Στο σπίτι:
- Μαγειρέψτε πρώτα το γεύμα που δεν έχει αλλεργιογόνα
- Καθορίστε συγκεκριμένες περιοχές στον αποθηκευτικό χώρο για τα τρόφιμα και στα ντουλάπια για τα τρόφιμα που δεν περιέχουν αλλεργιογόνα
- Χρησιμοποιήστε αυτοκόλλητα, για να προσδιορίσετε τα ασφαλή και τα μη ασφαλή τρόφιμα
- Διατηρήστε μια επιπλέον ποσότητα ασφαλών τροφίμων στην κατάψυξη ώστε να είναι διαθέσιμα για ένα γρήγορο γεύμα
- Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι οι ατμοί κατά το τηγάνισμα ή το βράσιμο των ψαριών μπορεί να προκαλέσουν αλλεργική αντίδραση μέσω της εισπνοής
Στο σχολείο:
- Παρέχετε τρόφιμα για μια σχολική γιορτή ή σνακ για όλη την τάξη
- Προτείνετε με εδώδιμα αντικείμενα σε σχολικές γιορτές (π.χ. αυτοκόλλητα, χρωματιστά μολύβια ή αντικείμενα που είναι αγαπητά σε παιδιά)
- Ενθαρρύνετε το παιδί σας να μην ανταλλάσσει τρόφιμα κατά τη διάρκεια των σνακ
Γεύματα εκτός σπιτιού:
- Μιλήστε με τον υπεύθυνο και εξηγήστε το πρόβλημα της τροφικής αλλεργίας του παιδιού. Επισκεφθείτε ένα εστιατόριο σε ώρες και ημέρες περιορισμένης κίνησης.
- Παραγγείλετε τρόφιμα χωρίς σάλτσες
- Μπορείτε να έχετε μαζί σας τη δική σας ασφαλή σάλτσα.
- Τα τηγανισμένα τρόφιμα μπορεί να περιέχουν πρωτεΐνες και άλλα τρόφιμα που μαγειρεύτηκαν στο ίδιο λάδι (π.χ. τηγανιτές πατάτες που μαγειρεύτηκαν σε λάδι στο οποίο προηγουμένως μαγειρεύτηκε ψάρι)
- Ρωτήστε για τις μεθόδους προετοιμασίας των γευμάτων και υπενθυμίστε στο προσωπικό τις πιθανές πηγές επιμόλυνσης.
Διαβάστε επίσης
Οι τροφικές αλλεργίες αποτελούν ένα ιδιαίτερο κομμάτι και θέλει ιδιαίτερη προσοχή, συνεχής πληροφόρηση από έγκυρες πηγές, αλλά και την υποστήριξη του παιδιού από το οικογενειακό περιβάλλον. Όταν ένα παιδί έχει μια τροφική αλλεργία, είναι απαραίτητο η οικογένεια να εκπαιδεύει επίσης και τα υπόλοιπα μέλη όπως επίσης και τους δασκάλους και τους φροντιστές των παιδιών στην αποφυγή των τροφικών αλλεργιογόνων. Είναι σημαντικό να διαμορφωθούν στρατηγικές διαχείρισης των αλλεργιών στο σπίτι, στο σχολείο και όταν το παιδί τρώει έξω.
Χαρά Παρωτίδη
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Άλιμος, Αθήνα
Κιν: 6989608906
Email: haraparotidi@outlook.com
Η Χαρά Παρωτίδη αποφοίτησε το τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής και συνεχίζοντας τις σπουδές της στο τμήμα Διαιτολογίας και Διατροφής στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Αθηνών, κατάφερε να συσχετίσει τις γνώσεις της για τα τρόφιμα με την αλληλεπίδρασή τους στο ανθρώπινο σώμα. Επιμορφώνεται συνεχώς για θέματα σχετικά με τη Διατροφή του Ανθρώπου, καθώς και τους μηχανισμούς με τους οποίους ένας Επιστήμονας του χώρου της Υγείας, μπορεί να δώσει κίνητρο για την επίτευξη του ευ ζην.
