Ετικέτες τροφίμων & ισορροπημένη παιδική διατροφή: Μάθε τώρα να τις αξιοποιείς!

Δε χωράει αμφιβολία πόσο σημαντική είναι η ισορροπημένη διατροφή για κάθε στάδιο της ανάπτυξης του παιδιού. Από τη βρεφική ηλικία, γονείς και κηδεμόνες, έχετε εφαρμόσει ένα «φίλτρο» στο μυαλό σας, με το οποίο αποφασίζετε αν μια διατροφική επιλογή είναι κατάλληλη για την οικογένεια και ιδίως για τα παιδιά σας. Εμείς οι ειδικοί έχουμε την ευθύνη να δημιουργήσουμε σωστά και αποτελεσματικά τέτοια «φίλτρα», ώστε να σας βοηθήσουμε σε αυτή την προσπάθεια μέσω της καλλιέργειας κριτικής σκέψης, στην πιο άμεση και γρήγορη μορφή της. Ένας από τους αποτελεσματικότερους τρόπους να ενισχύσουμε τις προσπάθειές σας, από μακριά, είναι η εκπαίδευση ερμηνείας των διατροφικών ετικετών. Στις διατροφικές ετικέτες εμπεριέχονται πολλές πληροφορίες, οι οποίες μπορούν να αποτελέσουν το μέσο για να διατηρήσετε μιας ισορροπημένη διατροφής.

Ποσοστό ημερήσιας αξίας και ημερήσιας πρόσληψης

Στις ετικέτες τροφίμων παρατίθεται η πληροφορία για το ποσοστό Ημερήσιας Αξίας, το οποίο στην ουσία υποδεικνύει τη συνεισφορά στη συνιστάμενη ημερήσια πρόσληψη, του εκάστοτε θρεπτικού συστατικού που περιέχεται ανά μερίδα προϊόντος, για τη κάλυψη των συνολικών ημερήσιων αναγκών για το συγκεκριμένο συστατικό. Με λίγα λόγια, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την πληροφορία για το ποσοστό ημερήσιας αξίας, ώστε να προσδιορίσετε εάν ένα τρόφιμο έχει υψηλή ή χαμηλή περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά που αναφέρονται. Επομένως, μπορείτε να έχετε υπόψη τα ποσοστά (ανά μερίδα προϊόντος) «5 ή λιγότερο» θεωρούνται χαμηλά, ενώ «20 ή περισσότερο» θεωρούνται υψηλά. Επιπλέον, αν ενδιαφέρεστε για τις ετικέτες τροφίμων για βρέφη και νήπια, τότε χρειάζεται να ξέρετε πως τα ποσοστά ημερήσιας αξίας δε αναγράφονται για όλα τα θρεπτικά συστατικά σε αυτές τις ηλικίες, παρά μόνο για περιορισμένο αριθμό συστατικών.

Πληροφορίες ετικέτας για βρέφη 1-3 ετών

Για τα προϊόντα που απευθύνονται σε βρέφη και νήπια αναγράφεται το ποσοστό της Ημερήσιας Αξίας για το συνολικό λίπος, τους συνολικούς υδατάνθρακες, τις πρωτεΐνες, τη βιταμίνη D, το ασβέστιο, τον σίδηρο και το κάλιο. Επίσης, στα βρεφικά προϊόντα δεν αναγράφεται περαιτέρω πληροφόρηση για τη χρήση αυτών των πληροφοριών στην ετικέτα, ενώ για τα τρόφιμα που απευθύνονται σε ηλικίες 1-3 ετών, οι γενικές διατροφικές πληροφορίες που αναγράφονται, αναφέρονται μια μέση τιμή ημερήσιων ενεργειακών αναγκών ύψους 1.000 θερμίδων. Βέβαια, η ποσότητα τροφής που μπορούν να καταναλώσουν τα βρέφη σε αυτή την ηλικία είναι σχετικά μικρή, ενώ κατά το πρώτο έτος ζωής βασίζεται κυρίως στο μητρικό γάλα και/ή σε εμπλουτισμένη φόρμουλα με σίδηρο, και σε μικρότερο βαθμό στα τρόφιμα που εισάγονται σταδιακά στη διατροφή.

Διαβάστε επίσης

Ως γενικότερη στρατηγική διατροφικής φροντίδας στα παιδιά έως και 2 ετών, θα πρέπει να εξυπηρετείτε τις αυξημένες ανάγκες του σε  σίδηρο, ψευδάργυρο, ασβέστιο και κάλιο αλλά και σε λίπος. Αντιθέτως, θα πρέπει να περιορίζεται αυστηρά τα πρόσθετα σάκχαρα (συν των γλυκαντικών φτωχών σε θερμίδες). Τέλος, για παιδιά ηλικίας 1-5 ετών, ενθαρρύνεται η κατανάλωση νερού και γάλακτος ως κύρια ποτά στην καθημερινή διατροφή τους. Στις μεγαλύτερες ηλικίες μπορείτε να έχετε κατά νου τις γενικές κατευθυντήριες οδηγίες για τη χρήση των ετικετών τροφίμων, σύμφωνα με τα παρακάτω βήματα και δεδομένα:

Βήματα αξιολόγησης προϊόντων χρησιμοποιώντας τις ετικέτα τους:

  1. Κοιτάμε πόσα γραμμάρια είναι η μερίδα.
  2. Ελέγχουμε τις θερμίδες ανά μερίδα.
  3. Ελέγχουμε την περιεκτικότητα σε διατροφικά στοιχεία (θερμίδες, σάκχαρα, λίπη, κορεσμένα λίπη, αλάτι) ανά μερίδα.
  4. Φροντίζουμε να προσλαμβάνουμε επαρκή ποσότητα των συγκεκριμένων στοιχείων.
  5. Προσέχουμε την ημερήσια ποσοστιαία κάλυψη.

Δεδομένα αξιολόγησης προϊόντων διατροφής με βάση τις ετικέτες τους ανά συστατικό ανά 100g προϊόντος:

Σάκχαρα:

  • υψηλή περιεκτικότητα: >5g ανά 100g προϊόντος
  • μέτρια περιεκτικότητα: 5-15g ανά 100g προϊόντος
  • χαμηλή περιεκτικότητα: <5g ανά 100g προϊόντος

Ολικό λίπος/λιπαρά:

  • υψηλή περιεκτικότητα: >20g ανά 100g προϊόντος
  • μέτρια περιεκτικότητα: 3-20g ανά 100g προϊόντος
  • χαμηλή περιεκτικότητα: <3g ανά 100g προϊόντος

Κορεσμένο λίπος/κορεσμένα λιπαρά:

  • υψηλή περιεκτικότητα: >5g ανά 100g προϊόντος
  • μέτρια περιεκτικότητα: 1,5-5g ανά 100g προϊόντος
  • χαμηλή περιεκτικότητα: <1,5g ανά 100g προϊόντος

Αλάτι:

• υψηλή περιεκτικότητα: >1,5g ανά 100g προϊόντος
• μέτρια περιεκτικότητα: 0,3-1,5g ανά 100g προϊόντος
• χαμηλή περιεκτικότητα: <0,3g ανά 100g προϊόντος

Τελευταίο αλλά πολύ σημαντικό, για περισσότερες πληροφορίες και εξατομικευμένη καθοδήγηση στα στάδια της ζωής των παιδιών σας μην παραλείπετε να συμβουλεύεστε Εγγεγραμμένο/η Διαιτολόγο-Διατροφολόγο.

References

Academy of Nutrition and Dietetics (2021). First Foods for Infants. Available online at: https://www.eatright.org/food/nutrition/nutrition-facts-and-food-labels/first-foods-for-infants

Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Food Labels. Available online at: https://www.cdc.gov/diabetes/managing/eat-well/food-labels.html

Ενιαίος Φορέας Ελέγχου τροφίμων (ΕΦΕΤ) (2022). Επισήμανση. Available online at: https://www.efet.gr/index.php/el/consumers/episimansi

Harvard T.H. Chan School of Public Health. Understanding Food Labels. Available online at: https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/food-label-guide/

Ελεάννα Τσιτσιμπίκου, BSc, MSc, RD

Διαιτολόγος – Διατροφολόγος

Εξειδικευμένη Αθλητική Διατροφολόγος

BSc Queen Margaret University, UK

MSc Oxford Brookes University, UK

Εγγεγραμμένη Διαιτολόγος (RD) HCPC, UK

Κάτοχος αδείας ασκήσεως επαγγέλματος, GR, UK

Ιδρύτρια: DIET COGNITION

Email: eleanna@dietcognition.com

Facebook, Messenger: Diet Cognition Eleanna Tsitsimpikou

Instagram: @diet_cognition @tempting_diet

Η Ελεάννα Τσιτσιμπίκου είναι ιδρύτρια του «DIET COGNITION». Είναι εγγεγραμμένη διαιτολόγος (RD) από τον οργανισμό The Health and Care Professions Council (HCPC) με πτυχίο Διαιτολογίας (BSc) από το Πανεπιστήμιο Queen Margaret της Σκωτίας και με αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων ανώτατης εκπαιδευτικής κατάρτισης από τον αρμόδιο ελληνικό οργανισμό (ΑΤΕΕΝ), ενώ κατέχει άδεια ασκήσεως επαγγέλματος της Διατροφής και Διαιτολογίας στην Ελλάδα. Ολοκλήρωσε με επιτυχία το μεταπτυχιακό πρόγραμμα Εφαρμοσμένης Αθλητικής Διατροφής (MSc) του Πανεπιστημίου Oxford Brookes. Επιπλέον κατέχει πιστοποίηση με τίτλο «Ειδικός Αθλητικής Διατροφής» από τον οργανισμό ISSN.  Δραστηριοποιείται εντατικά στον χώρο της Διαιτολογίας και της Διατροφής από το 2017, αμέσως μετά την ολοκλήρωση των σπουδών της στο Metropolitan College στην Ελλάδα.

Έχει αποκτήσει κλινική πρακτική εμπειρία και έχει ασχοληθεί ιδιαιτέρως με τους τομείς της ευεξίας, της Παιδικής και της Αθλητικής διατροφής. Ήδη κατέχει 6 σχετικές επιστημονικές ερευνητικές δημοσιεύσεις, σε συνέδρια των μεγαλύτερων Ευρωπαϊκών οργανισμών: «Nutrition Society (NS)» και «European Federation of the Association of Dietitians (EFAD)», αλλά και του παγκόσμιου οργανισμού «International Federation of Sports Medicine (FIMS)». Πλέον, διατηρεί συνεργασίες με αθλητικούς ομίλους διάφορων αθλημάτων, ενώ διατηρεί σε βάθος επαφή με τον αθλητισμό, αφού η ίδια ασχολείται με το άθλημα του τένις από την παιδική της ηλικία, καθώς ακόμα συμμετέχει ερασιτεχνικά σε διάφορα αθλήματα. Τέλος, στην καθημερινή της πρακτική αξιοποιεί καινοτόμες και επιστημονικά εμπεριστατωμένες μεθόδους εκπαιδευτικού χαρακτήρα, εφαρμόζοντας εξατομικευμένη γνωσιακή και συμπεριφορική προσέγγιση, με στόχο την επίτευξη ευημερίας και την βελτίωση της ποιότητας ζωής των διαιτομένων της.

Περισσότερα άρθρα