Μύθοι & αλήθειες για τη ΔΕΠ-Υ

Τι είναι τελικά η Διάσπαση Ελλειμματικής Προσοχής με ή χωρίς Υπερκινητικότητα; Ποια χαρακτηριστικά έχουν τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ; Είναι απλά πολύ ζωηρά και ανυπάκουα; 

Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠ-Υ) – διεθνώς Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) – είναι μια από τις συχνότερες νευροβιολογικές διαταραχές της παιδικής ηλικίας, η οποία συνεχίζεται, κατά ένα σημαντικό ποσοστό, και στην ενήλικη ζωή. Εμφανίζεται στο 5-7% του μαθητικού πληθυσμού με σχέση συνήθως 3:1 υπέρ των αγοριών. Παρόλο που πρόκειται για μια τόσο συχνή κατάσταση, η ΔΕΠ-Υ συνεχίζει να είναι ελάχιστα κατανοητή στην κοινότητα και να μην είναι αποδεκτή από όλες τις επιστημονικές και κοινωνικές ομάδες. Βέβαια, την τελευταία 5ετία έχουν ενταθεί οι προσπάθειες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της κοινωνίας, αναφορικά με τη διαταραχή, από διάφορες επιστημονικές ομάδες και φορείς. Αν και είναι, όμως, η ΔΕΠ-Υ μια από τις πιο μελετημένες και τεκμηριωμένες παιδοψυχιατρικές διαταραχές παγκοσμίως, έχει συγχρόνως προκαλέσει τις περισσότερες συζητήσεις και εξακολουθεί να υποδιαγιγνώσκεται σε πολλές χώρες μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.

Τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ εμφανίζονται στους ειδικούς συνήθως, μεταξύ 3 και 7 χρόνων. Η αναγνώριση του προβλήματος συμπίπτει, στις περισσότερες περιπτώσεις, με την ένταξη στο σχολείο, εξαιτίας των αυξημένων απαιτήσεων για συγκέντρωση της προσοχής, οργάνωση και συμμόρφωση στους κανόνες.

Η παρουσίαση ενός παιδιού με ΔΕΠ-Υ μπορεί να μας δώσει τις αλήθειες που θέλουμε για αυτή τη διαταραχή.

Ο Μιχάλης, ένα ζωηρό παιδί

«Ο Μιχάλης, 9 ετών είναι ένα ζωηρό παιδί, το οποίο κινείται αδιάκοπα χωρίς να κουράζεται. Δυσκολεύεται ιδιαίτερα όταν είναι υποχρεωμένος να παραμείνει καθιστός για πολλή ώρα, όπως για παράδειγμα στη σχολική τάξη ή στο σπίτι την ώρα της μελέτης.

Είναι ένα  παιδί εξαιρετικά ανυπόμονο και παρορμητικό. Αρνείται να περιμένει τη σειρά του στα παιχνίδια, διακόπτει συχνά τους άλλους όταν μιλούν και στην τάξη πετάγεται χωρίς να του δοθεί ο λόγος. Πολλές φορές ενεργεί απερίσκεπτα. Στο σπίτι βαριέται γρήγορα τα παιχνίδια του και παρατάει γρήγορα αυτό που έχει ξεκινήσει προκειμένου ν’ ασχοληθεί με κάτι άλλο, το οποίο θα βαρεθεί επίσης πολύ σύντομα. Ο Μιχάλης δίνει συχνά την εντύπωση ότι είναι απρόσεκτος και αφηρημένος.

Οι γονείς του παραξενεύονται βλέποντάς ότι ο Μιχάλης δυσκολεύεται τόσο πολύ να συγκεντρωθεί όταν μελετά για το σχολείο, καταφέρνει όμως, να συγκεντρώνεται πολύ εύκολα όταν ασχολείται με το ηλεκτρονικό παιχνίδι που του έκαναν δώρο τα Χριστούγεννα. Εκπλήσσονται επίσης, με τη δυνατότητα συγκέντρωσής του όταν του υπόσχονται κάποια αμοιβή για την ολοκλήρωση της δραστηριότητας. Όσον αφορά στη συμπεριφορά του ο Μιχάλης είναι πολλές φορές  αγενής, απότομος και ανυπάκουος.

Διαβάστε επίσης

Οι συνεχείς παρατηρήσεις και τιμωρίες φαίνεται να μην έχουν καμία επίδραση πάνω του. Συχνά, λέει ψέματα και μερικές φορές γίνεται επιθετικός απέναντι στα άλλα παιδιά, τα οποία αποφεύγουν την παρέα του και δεν θέλουν να παίζουν μαζί του, γιατί κάνει ζαβολιές  και  εκνευρίζεται πολύ εύκολα όταν χάνει.» (Ε. Κάκουρος, Κ. Μανδιλάκη, Ψυχοπαθολογία Παιδιών & Εφήβων, Αθήνα 2002). 

Οι αλήθειες του Μιχάλη έρχονται να καταρρίψουν τους μύθους για τη ΔΕΠ-Υ που αφορούν τα εξής :

Οι μύθοι χρειάζεται να διασαφηνίζονται και οι αλήθειες της Διάσπασης Ελλειμματικής Προσοχής με ή χωρίς Υπερκινητικότητα πρέπει να αποτελούν τη βάση μίας αποτελεσματικής παρέμβασης για κάθε παιδί με ΔΕΠ-Υ!

Μάρθα Ι. Ηλιοπούλου

Ειδική Παιδαγωγός/Φιλόλογος

MA Special Education/B.T.E.C Edexcel

Μέλος Πανελλήνιας Ένωσης Ειδικών Παιδαγωγών

email: misparth@hotmail.gr

Η Ηλιοπούλου Μάρθα  είναι Ειδική παιδαγωγός/Φιλόλογος , εργάζεται ενεργά με παιδιά και εφήβους με ΕΕΑ. Είναι εκπαιδεύτρια ενηλίκων σε δημόσια και ιδιωτικά ΙΕΚ, ασχολείται ενεργά με το σχεδιασμό καινοτόμων προγραμμάτων αξιολόγησης και παρέμβασης.Διαθέτει δικά της πρότυπα Κέντρα Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης για παιδιά και εφήβους με ΕΕΑ.  Έχει αποτελέσει συγγραφικό μέλος διδακτικού υλικού στο ΙΕΠ , καθώς και σε φορείς για υπηρεσίες ένταξης. Οι προπτυχιακές της σπουδές ολοκληρώθηκαν με υποτροφία και βαθμό άριστα στη Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακών σπουδών Ειδικής Αγωγής & Εκπαίδευσης (Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου- Università di Torino), διαθέτει επαγγελματικό δίπλωμα εξειδίκευσης Μαθησιακών Δυσκολιών & Προβλημάτων Συμπεριφοράς. Αυτή τη στιγμή υλοποιεί μεταπτυχιακές σπουδές στον τομέα της Εκπαίδευσης Ενηλίκων στο ΕΑΠ.  Διαθέτει πιστοποιητικά επάρκειας για τη χορήγηση αξιολογητικών εργαλείων και μεθόδων παρέμβασης για μαθητές με ΕΕΑ.

Είναι πιστοποιημένη στο σχεδιασμό και την εφαρμογή Διαφοροποιημένης Διδασκαλίας, στη διδακτική μεθοδολογία Αρχαίων Ελληνικών σε παιδιά με ΕΕΑ και στη Διδακτική της Ελληνικής Γλώσσας σε Αλλόγλωσσους. Είναι πιστοποιημένη Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Εκπαιδεύτρια Ενηλίκων. Είναι ενταγμένη σε Μητρώα Εκπαιδευτών Πανεπιστήμιων και ΚΔΒΜ της χώρας (ΠΑΔΑ, Πανεπιστήμιο Πατρών , Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, ΟΑΕΔ).Είναι συγγραφέας εκπαιδευτικού υλικού για τη γενική και ειδική αγωγή (εκδόσεις www.my–book.gr).

Το εκπαιδευτικό της υλικό έχει λάβει έγκριση από το Υπουργείο Παιδείας της Κύπρου. Είναι κριτής σε επιστημονικά περιοδικά, (International Journal of Educational Innovation κ.α.), ενώ υπήρξε μέλος της Επιτροπής κριτών διαφόρων συνεδρίων (π.χ. σε συνέδρια του Ι.Α.Κ.Ε, της Επιστημονικής Ένωσης για την Προώθηση της Εκπαιδευτικής Καινοτομίας κ.ά.). Έχει δημοσιεύσει άρθρα της σε επιστημονικά περιοδικά και έχει παρουσιάσει μελέτες και έρευνες της σε συνέδρια και σεμινάρια. Η διδακτική της μεθοδολογία παρουσιάζεται σε ελληνικά συνέδρια ως καινοτόμος μέθοδος.

Περισσότερα άρθρα