31 Μάι «Το παιδί μου έπαθε διάσειση» Πώς επηρεάζεται η οπτική του λειτουργία;
Ο όρος διάσειση αναφέρεται σε μία τραυματική εγκεφαλική βλάβη που επηρεάζει τη λειτουργία του εγκεφάλου. Η διάσειση προκαλείται συνήθως από χτύπημα στο κεφάλι είτε από ένα αντικείμενο ή πτώση στο έδαφος, αλλά και το βίαιο κούνημα του σώματος και της κεφαλής, μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα διάσεισης. Τα παιδιά, οι έφηβοι καθώς και οι αθλούμενοι είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς στην πρόκληση διάσεισης, καθώς εμπλέκονται συχνά σε αθλήματα ανταγωνιστικά, έχουν παρορμητική συμπεριφορά δίχως αίσθηση κινδύνου.
Η διάσειση στα παιδιά είναι πιο συχνή από ό,τι αντιλαμβάνονται οι περισσότεροι γονείς. Μπορεί να προκύψει χωρίς να γίνει αντιληπτή από το παιδί ή τους ίδιους τους γονείς. Παρά το γεγονός ότι η διάσειση συνήθως προκαλείται από ένα χτύπημα στο κεφάλι, είναι πιθανό να προκύψει και από την βίαιη κίνηση του κεφαλιού ή/και του επάνω μέρους του κορμού του σώματος. Η προσωρινή απώλεια της συνείδησης, είναι κάτι αρκετά σπάνιο και δεν αποτελεί προυπόθεση για την εμφάνιση συμπτωμάτων αργότερα. Η εμφάνιση των συμπτωμάτων μπορεί να συμβεί και αρκετό καιρό αργότερα από το γεγονός. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι έντονα και να εμποδίσουν την ικανότητα μάθησης, συγκέντρωσης, ανάγνωσης κ.α.
Ορισμένα από τα συμπτώματα της οπτικής λειτουργίας μπορεί είναι:
- διπλωπία
- δυσκολία στην οπτική ακολουθία και αλλαγή εστίασης
- θολή όραση
- ζάλη
- ευαισθησία στο φως
- δυσκολία εκτίμησης αποστάσεων και χώρου
- δυσκολίες εστίασης (focus)
- απώλεια μνήμης
Τα ποσοστά εμφάνισης οπτικών δυσλειτουργιών μετά από μια διάσειση φτάνουν το 70%.
Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό της Αμερικανικής Ακαδημίας Οπτομετρίας (Ιανουάριος 2017) με τίτλο “Vision Therapy for Post Concussion Vision Disorders,” από τα 218 άτομα που διαγνώστηκαν με διάσειση και παραπέμφθηκαν για οπτομετρική φροντίδα:
- το 62% αντιμετώπισε προβλήματα στη συνεργασία των ματιών
- το 54% στην εστίαση (προσαρμογή)
- και το 21% στις οφθαλμικές κινήσεις
Σε άλλη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Clinical Journal of sports Medicine (Ιούλιος 2017) με τίτλο “Near Point of Convergence and Gait Deficits in Adolescents After Sport-Related Concussion” (2o link), από τους 33 αθλητές εφηβικής ηλικίας που είχαν διαγνωστεί με διάσειση, περίπου οι μισοί είχαν δυσκολία σύγκλισης των ματιών η οποία σχετίστηκε και με τις δυσκολίες στάσης και κίνησης που αντιμετώπισαν.
Διαβάστε επίσης
Συνήθεις οπτικές δυσλειτουργίες μετά από διάσειση
Ανεπάρκεια σύγκλισης: Οι οφθαλμοί πρέπει να συνεργάζονται για να βλέπουν μονά τα κοντινά αντικείμενα. Εάν δεν μπορούν να κάνουν τις απαραίτητες κινήσεις σύγκλισης, είναι πιθανό να εμφανίζεται πονοκέφαλος, κούραση των ματιών και διπλή όραση. Η ανάγνωση μπορεί να είναι ιδιαίτερα δύσκολη. Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να δυσκολέψουν τη συγκέντρωση στη μελέτη.
Δυσλειτουργία οφθαλμικών κινήσεων: Οι οφθαλμικές κινήσεις βοηθούν στην καταγραφή των οπτικών πληροφοριών από το περιβάλλον ή το βιβλίο – οθόνη. Οι οφθαλμικοί μύες έχουν μεγάλη ακρίβεια στην κίνηση και μάλιστα η αναλογία μυών σε σχέση με το βάρος του οργάνου που πρέπει να ελέγχουν (οφθαλμοί) είναι η μεγαλύτερη από οποιοδήποτε άλλο σημείο του σώματος. Οι οφθαλμικές κινήσεις είναι απαραίτητες στην κατεύθυνση της προσοχής, στις αθλητικές δραστηριότητες, στην κίνηση στο χώρο, στη συνεργασία ματιού χεριού, στην ανάγνωση, γραφή κα αντιγραφή κ.α. Οποιαδήποτε δυσλειτουργία τους επηρεάζει όλους τους παραπάνω τομείς.
Αντιμετώπιση – Προγράμματα Οπτομετρικών Ασκήσεων
Στα περιστατικά της έρευνα που προαναφέρθηκε (Vision Therapy for Post Concussion Vision Disorders), τα παραπάνω προβλήματα ήταν όντως τα πιο συχνά. Η αποκατάσταση της οπτικής λειτουργίας μέσα από προγράμματα οπτομετρικών ασκήσεων είχε επιτυχή έκβαση στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων που ολοκλήρωσαν το πρόγραμμα ασκήσεων.
Οπτομετρία
Η οπτομετρία είναι η επιστήμη που ειδικεύεται στην ανάλυση όλων των οπτικών δεξιοτήτων που συντελούν στη λειτουργική όραση. Η οπτομετρική αξιολόγηση, ειδικά για έναν μαθητή ή μια μαθήτρια, ελέγχει τομείς όπως η οπτική οξύτητα, η διόφθαλμη συνεργασία, η σύγκλιση, η οπτική και οπτοκινητική αντίληψη, η οπτική χωροταξική αντίληψη, η ταχύτητα οπτικής επεξεργασίας πληροφοριών, η οπτική προσοχή κ.α.
Η αντιμετώπιση ορισμένων μορφών οπτικής δυσλειτουργίας απαιτεί την παρακολούθηση ειδικών προγραμμάτων ασκήσεων όρασης (vision training / vision therapy) για την ενίσχυση ή αποκατάσταση των δεξιοτήτων συλλογής και επεξεργασίας οπτικών πληροφοριών. Ο σχεδιασμός προγραμμάτων οπτικής εξάσκησης απαιτεί βαθιά γνώση και εμπειρία. Γίνεται με εβδομαδιαίες επισκέψεις και ολιγόλεπτη επανάληψη ασκήσεων στο σπίτι. Στόχος ενός προγράμματος οπτομετρικών ασκήσεων είναι η ομαλή λειτουργία της συνεργασίας των ματιών, των οφθαλμικών κινήσεων και η ενίσχυση της οπτικής αντίληψης και προσοχής
Φώτης Βελισσαράκος
Αναπτυξιακός Οπτομέτρης FCOVD
Board Certified in Vision Development & Vision Therapy
+30 210 8000179
info@eyecanlearn.gr
www.eyecanlearn.gr
Ο Φώτης Βελισσαράκος είναι οπτομέτρης με σπουδές σε Ιταλία και Δανία και εξειδίκευση στην αναπτυξιακή οπτομετρία και το vision training. Από το 2003 μέχρι σήμερα ασχολείται αποκλειστικά με τον τομέα αυτό στο ιδιωτικό του γραφείο στην Αθήνα (eyecanlearn). Ειδικεύεται σε αναπτυξιακά και λειτουργικά προβλήματα οπτικών δεξιοτήτων παιδικής ηλικίας όπως, δυσλειτουργίες όρασης που επηρεάζουν τη σχολική απόδοση, περιπτώσεις στραβισμού – αμβλυωπίας, επίκτητα προβλήματα μετά από ατύχημα ή άλλο συμβάν, αθλητική όραση κ.α.
Είναι Fellow του College of Optometrists in Vision Development (FCOVD) και board certified στην ανάπτυξη της όρασης και το vision training. Είναι επίσης κλινικός συν-διευθυντής των Opening Eyes, του προγράμματος Healthy Athletes των Special Olympics.
