03 Απρ Ο αυτισμός στον κινηματογράφο: Προτάσεις 3 ταινιών
Καλησπέρα σας κινηματογραφικοί φίλοι του allaboutparents.gr! Πιστοί στο ραντεβού μας, συνεχίζουμε το αφιέρωμα της τρέχουσας εβδομάδας στον αυτισμό, με αφορμή τη σχετική Παγκόσμια Ημέρα Ευαισθητοποίησης (2 Απριλίου).
Οι ταινίες που διάλεξα είναι τρεις και για να μην χρονοτριβώ θα ξεκινήσω από την αγαπημένη μου.
«Ο άνθρωπος της βροχής»
«Ο άνθρωπος της βροχής» (Rain Man), με τους Ντάστιν Χόφμαν και Τομ Κρουζ στους πρωταγωνιστικούς ρόλους, σε σκηνοθεσία Μπάρι Λέβινσον. Το σενάριο υπογράφουν οι Μπάρι Μόροου και Ρόναλντ Μπας. Η ταινία βγήκε στις κινηματογραφικές αίθουσες το 1988. Απέσπασε διθυραμβικές κριτικές, κυρίως για την ερμηνεία του Ντάστιν Χόφμαν, ο οποίος δίνει ένα ρεσιτάλ ερμηνείας στον ρόλο του αυτιστικού αδερφού του Τομ Κρουζ.
Η πλοκή της ταινίας
Η πλοκή της ταινίας περιστρέφεται γύρω από τα δύο αδέλφια, τα οποία ο θάνατος του πατέρας τους θα τα αναγκάσει να γνωρίσει το ένα την ύπαρξη του άλλου, γεγονός το οποίο αγνοούσαν. Ο μικρός αδερφός-γιάπης Τσάρλι Μπάμπιτ (Τομ Κρουζ) μαθαίνει ότι ο πατέρας του με το θάνατο του έχει αφήσει όλα του τα περιουσιακά στοιχεία σε ένα ψυχιατρικό ίδρυμα, όπου μέσα σε αυτό βρίσκεται ο αυτιστικός αδερφός του, Ρέιμοντ (Ντάστιν Χόφμαν), για τον οποίο δε γνώριζε.
Ο Τσάρλι θα θελήσει να απαγάγει τον αδερφό του, με σκοπό να πάρει το μισό μερίδιο της περιουσίας. Έτσι ξεκινάει ένα road trip των δύο αδελφιών, οι συνθήκες του οποίου θα τα φέρει πιο κοντά. Αποτέλεσμα αυτού είναι η προσπάθεια να μάθει το ένα το άλλο.
Κατά την άποψη μου είναι η καλύτερη ταινία με θέμα τον αυτισμό και αυτό γιατί δεν αναλώνεται σε κλισέ. Ο Χόφμαν είναι ένας μεγάλος ηθοποιός και για αυτό τον λόγο δεν «καρικατουρίζει» τον ήρωα. Αντιθέτως, υποστηρίζει με ζήλο και θέρμη τον δύσκολο ρόλο. Επίσης, πολλά συγχαρητήρια αξίζουν και στον νέο τότε Τομ Κρουζ. Στέκεται αντάξια στον ρόλο ενός ανθρώπου, που ενώ στην αρχή φαίνεται να τον νοιάζει μόνο το κέρδος, στη συνέχεια μέσα από την τριβή με τον αδερφό του, θα βγουν στην επιφάνεια οι ηθικές αξίες και τα συναισθήματα που ήταν κρυμμένα.
Μικρό μυστικό της ταινίας
1) Η ταινία απέσπασε τα Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας για τον Μπάρι Λέβινσον, Α’ Ανδρικού Ρόλου για τον Ντάστιν Χόφμαν και τέλος αυτό του Πρωτότυπου Σεναρίου.
«Τι βασανίζει τον Γκίλμπερτ Γκρέιπ»
Συνεχίζουμε με την επόμενη ταινία που είναι το «Τι βασανίζει τον Γκίλμπερτ Γκρέιπ» (What’s eating Gilbert Grape). Πρωταγωνιστές είναι ο Τζόνι Ντεπ, σε έναν από τους πρώτους πρωταγωνιστικούς του ρόλους και ταυτόχρονα σε μία από τις καλύτερες ερμηνείες του. Μαζί του, ο 19χρονος τότε Λεονάρντο ντι Κάπριο, ο οποίος κλέβει την παράσταση στον ρόλο του μικρότερου αδερφού ο οποίος έχει αυτισμό.
Η ιστορία της ταινίας εξελίσσεται σε μία επαρχιακή πόλη της Άιοβα, όπου ο Γκίλμπερτ εργάζεται στο τοπικό μπακάλικο. Η μητέρα του δεν έχει ξεπεράσει τον θάνατο του άνδρα της και έχει βρει διέξοδο στο φαγητό, γινόμενη έτσι υπέρβαρη και καθηλωμένη στον καναπέ, αδυνατώντας να στηρίξει τον Γκίλμπερτ. Αποτέλεσμα αυτού είναι να πέσει στους ώμους του η φροντίδα-επίβλεψη των δύο μικρότερων αδερφών του, εκ τους οποίους ο μικρότερος, ο Άρνι, ανήκει στο φάσμα του αυτισμού.
Εδώ έχουμε μία ακόμα πιο ανθρώπινη προσέγγιση του αυτισμού, πάλι βέβαια μέσα από την οικογένεια, όπως και στην προηγούμενη ταινία. Ο ήρωας μας, Γκίλμπερτ, προσπαθεί να βρει τις σωστές ισορροπίες καθότι έχει πάρει τη θέση του πατέρα του στο σπίτι, μετά απ’το θάνατό του. Ο σκηνοθέτης μας βάζει σε ένα όμορφο τριπάκι αμφιταλάντευσης για το τι είναι το σωστό, όταν βρισκόμαστε σε τέτοιες καταστάσεις. Η ταινία βασίζει μεγάλο μερίδιο της επιτυχίας της στους πρωταγωνιστές, αλλά και στο ότι δεν καταλήγει να είναι ένα αμερικάνικο μελό.
Μικρά μυστικά της ταινίας
1) Ο Λεονάρντο ντι Κάπριο με την ερμηνεία του απέσπασε την πρώτη του υποψηφιότητα για Όσκαρ Β’ανδρικού ρόλου.
2) Σε παλαιότερη συνέντευξη του, επίσης, είχε δηλώσει ότι για να υποδυθεί καλύτερα τον ρόλο του, πέρασε κάποιες μέρες σε ίδρυμα.
«Εξαιρετικά δυνατά και απίστευτα κοντά»
Κλείνουμε το αφιέρωμα μας με θέμα τον αυτισμό με μία ταινία παραγωγής του 2011, σε σκηνοθεσία του Στίβεν Νταλντρί και σενάριο του Έρικ Ροθ, βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Τζόναθαν Σάφραν Φόερ, το «Εξαιρετικά δυνατά και απίστευτα κοντά» (Extremely Loud & Incredibly Close). Με τους Τομ Χανκς, Σάντρα Μπούλοκ και Μαξ φον Σίντοφ στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.
Στην ταινία βλέπουμε τη ζωή του εννιάχρονου Όσκαρ Σελ, ο οποίος βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού. Συγχρόνως όμως είναι και αρκετά ταλαντούχος, πολυπράγμων και εφευρετικός και για αυτούς τους λόγους διαφέρει από τα υπόλοιπα παιδιά της ηλικίας του. Επίσης, έχει μία πολύ ιδιαίτερη σχέση με τον πατέρα του, ο οποίος δε σταματάει να τον ενθαρρύνει και να του ανεβάζει την ψυχολογία. Όλα αυτά θα αλλάξουν με τον θάνατο του πατέρα του μικρού Όσκαρ, κατά την επίθεση στους δίδυμους πύργους, την 11η Σεπτεμβρίου. Έτσι ξεκινάει ένα παιχνίδι αυτογνωσίας για τον μικρό μας ήρωα.
Η συγκεκριμένη ταινία θεωρώ ότι είναι η πιο «αδύναμη», από τις τρεις που προτείνω χωρίς βέβαια αυτό να χάνει την αξία της. Ίσως, σε αυτό να φταίει και ότι προέρχεται από ένα βιβλίο που γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Παρόλα αυτά, ο Νταλντρί μας μεταφέρει, με όσο το δυνατόν πιο στοργικό τρόπο, τη σχέση πατέρα-γιου και αργότερα μας κάνει συνεπιβάτες στο ταξίδι του μικρού μας φίλου. Απλώς, ίσως το χάνει στο να μας βάλει στη ψυχή της υπόθεσης.
Μικρά μυστικά της ταινίας
1) Ήταν υποψήφια για Όσκαρ καλύτερης ταινίας και Όσκαρ Β’ ανδρικού ρόλου.
2)Τη μουσική υπογράφει ο Γαλλοελληνικής καταγωγής, βραβευμένος με Όσκαρ, Αλεξάντρ Ντεσπλά.
Αυτό ήταν το μίνι κινηματογραφικό αφιέρωμα του allaboutparents.gr με θέμα τoν αυτισμό. Προσπάθησα να κινηθώ όσο το δυνατόν πιο προσεκτικά μπορούσα, προτείνοντας σας ταινίες που θα θίξουν το θέμα ανθρώπινα, αυθεντικά και χωρίς ταμπού και καμουφλαρισμούς, που ίσως κάνουν οι άνθρωποι για να προστατευτούν από συναισθήματα ντροπής και φόβου.
Ελπίζω να τις απολαύσετε και μην ξεχνάτε:
Να βλέπετε ταινίες, σας κάνουν καλό!
Διαβάστε επίσης
Γιάννης Βανταράκης
Oνομάζομαι Ιωάννης Βανταράκης, γεννημένος και μεγαλωμένος στον Βύρωνα, με μία 4χρονη στάση στην πανέμορφη Βέροια. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου είχα μία ιδιαίτερη αγάπη για τον κινηματογράφο, αργότερα για το θέατρο, ταυτόχρονα πάντοτε με τη μουσική, τα βιβλία και γενικά με ό,τι αφορούσε τις τέχνες. Πιστεύω ότι είναι οι αφορμές που γεννούν στον άνθρωπο το συναίσθημα του να αγαπήσει τον εαυτό του πρώτα και στη συνέχεια τον συνάνθρωπο του, καθώς και να μπορέσει να κατανοήσει την ομορφιά του διαφορετικού, χωρίς να το σκοτώνει.
