Κορίτσια & Εφηβεία: Ποια είναι η ψυχολογία τους;

Μόλις το κορίτσι σας μπει στην εφηβεία, η συμπεριφορά της σας ξαφνικά θα πάρει μία στροφή 360 μοιρών και εσείς θα αναρωτιέστε τι λάθος κάνετε στην διαπαιδαγώγησή της. Η απάντηση; Πιθανώς κανένα! Ή, για να μην υπερβάλλουμε, κανένα… καινούριο. Απλώς, θα πρέπει να συνειδητοποιήσετε ότι ήρθε η στιγμή για την οποία τρέμετε εδώ και χρόνια: το κοριτσάκι σας γίνεται γυναίκα! Για να προετοιμαστείτε για τα δύσκολα χρόνια που σας περιμένουν, ίσως σας βοηθήσει να ανατρέξτε στα δικά σας εφηβικά χρόνια.

Σας θυμίζει κάτι αυτή η συμπεριφορά;

Η εφηβεία είναι μια περίοδος στην ανάπτυξη των παιδιών ιδιαίτερη και διαφορετική. Ως εφηβεία ορίζεται η περίοδος ανάμεσα στην παιδική ηλικία και την ενηλικίωση και καλύπτει περίπου τις ηλικίες από το 11o – 12ο έτος της ζωής των παιδιών έως και το 18ο έτος.

Η εφηβεία είναι μια περίοδος που χαρακτηρίζεται από συνεχείς αλλαγές, τόσο σωματικές όσο και ψυχολογικές. Οι αλλαγές αυτές προβληματίζουν, μπερδεύουν και δυσκολεύουν τόσο τον ίδιο τον έφηβο όσο και την οικογένεια του. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Herbert (1999), συχνά περιγράφουμε τους έφηβους σαν ένα διαφορετικό είδος ανθρώπου.

Μπαίνοντας στην εφηβεία τα νεαρά άτομα ψηλώνουν, αυξάνει η δύναμη τους και αποκτούν τα χαρακτηριστικά του φύλου τους. Η σεξουαλική τους ανάπτυξη εκτινάσσεται και τόσο τα αγόρια όσο και τα κορίτσια έχουν σεξουαλικές ορμές.

Αδιάσπαστο κομμάτι της σεξουαλικής τους ανάπτυξης είναι και ο πειραματισμός και η αναζήτηση της σεξουαλικής τους ταυτότητας (Geldard και Geldard, 2010). Παράλληλα, το νεαρό άτομο πια μπορεί να επεξεργάζεται πληροφορίες γρηγορότερα και μπορεί να αντιλαμβάνεται αφηρημένες έννοιες (Santrock, 2014).

Σαν αποτέλεσμα, διαπραγματεύεται με πληθώρα επιχειρημάτων ότι του ζητείται από τους γονείς και δύσκολα πια πείθεται για κάτι που έρχεται σε αντίθεση με τις δικές του επιθυμίες.

Και ενώ τα αγόρια έχουν ηπιότερους τρόπους να διαχειρίζονται τις διαφωνίες με τους γονείς τους, για τα νεαρά κορίτσια η αντιμετώπιση είναι διαφορετική.

Οι γονείς που έχουν κορίτσια στην εφηβεία πολύ συχνά περιγράφουν τις ατελείωτες διαφωνίες που βιώνουν με τις κόρες τους. Όπως συχνά λένε «μάχες χωρίς τέλος»!

Ποιες αλλαγές θα δεις στην ψυχολογία του έφηβου κοριτσιού;

Ένα από τα χαρακτηριστικά της εφηβείας είναι η προσπάθεια του έφηβου να ανεξαρτητοποιηθεί από τους γονείς και να αποδείξει τόσο σε εκείνους όσο και στον εαυτό του ότι «δεν τους έχει ανάγκη», ότι μπορεί μόνος/ η γιατί έχει πια μεγαλώσει.

Όμως, καθ΄ όλη τη διάρκεια της εφηβείας ο έφηβος ταλαντεύεται συνεχώς ανάμεσα στην ανάγκη για ανεξαρτητοποίηση και στην ανάγκη για φροντίδα και προστασία, σα να βρίσκεται παγιδευμένος στη μέση μιας διελκυστίνδας.

Διαβάστε επίσης

Ένας τρόπος που βοηθά τα έφηβα κορίτσια να διαχειριστούν αυτή την αναπτυξιακή κρίση είναι και αυτές οι ατελείωτες διαφωνίες με τους γονείς και ιδιαίτερα με τη μητέρα. Οι διαφωνίες αυτές προσφέρουν στις έφηβες τόσο τη δυνατότητα να προβάλλουν τη διαφορετικότητα και την δυναμική τους, αλλά και παράλληλα τις κρατούν σε συνεχή διαπραγμάτευση και ως εκ τούτου στην ασφάλεια αυτής της σχέσης. Εξάλλου, ο δεσμός των εφήβων κοριτσιών με τις μητέρες είναι ισχυρός και το ταξίδι της ανεξαρτητοποίησης απαιτεί ακόμη μεγαλύτερη προσπάθεια.

Θα σας αμφισβητεί συνεχώς

Ξαφνικά, παύει να σας βλέπει σαν πρότυπο και αρχίζει να σας αντιμετωπίζει ως παράδειγμα προς… αποφυγή. Βγάζει στην «φόρα» όλα τα λάθη που έχετε κάνει, ή που πιστεύει πως έχετε κάνει, και αποφασίζει ότι πλέον δεν θέλει να σας μοιάσει όταν μεγαλώσει.

Πρέπει να πάρετε απόφαση ότι η εφηβεία είναι η περίοδος της αμφισβήτησης. Να ξέρετε εκ των προτέρων πως, ό,τι και να κάνετε, για την κόρη σας θα είναι ένα ακόμη λάθος. Ακόμα και αν της πάρετε ένα δώρο -που εκείνη σας είχε «παραγγείλει»- για να την εξευμενίσετε, το πιθανότερο είναι ότι ξαφνικά θ’ αποφασίσει πως δεν της αρέσει και θα σας το επιστρέψει. Η άρνηση και η αμφισβήτηση γίνεται δεύτερη φύση της.

Η πόρτα του δωματίου της θα μένει πάντα κλειστή

Το κοριτσάκι σας δεν αποζητά την παρέα σας πια. Προτιμά να μένει μόνη στο δωμάτιο της με κλειστή την πόρτα, ακούγοντας μουσική ή μιλώντας στο τηλέφωνο. Είναι η πρώτη φάση κατά την οποία η κόρη σας σπάει τους στενούς δεσμούς μαζί σας και βρίσκει τρόπους να περνάει καλύτερα μόνη της. Πλέον έχει ανάγκη από τον δικό της «ιδιωτικό» χώρο!

Αν μία μέρα δείτε μία ταμπέλα στην πόρτα που γράφει «Απαγορεύεται η είσοδος», δεν θα είναι αστείο! Το εννοεί!

Μάλιστα, για να εδραιώσει περισσότερο την κυριαρχία της στο δωμάτιό της, θα κάνει ό,τι θέλει! Πεταμένα ρούχα, καλλυντικά, βιβλία στο πάτωμα και βρώμικα πιάτα συνθέτουν το ιδανικό δωμάτιο για την κόρη σας. Η αδικαιολόγητη για σας ακαταστασία, για εκείνη είναι απολύτως δικαιολογημένη. Αν τολμήσετε, μάλιστα να της κάνετε σχετική παρατήρηση, η απάντησή της θα είναι: «Δωμάτιό μου είναι, ό,τι θέλω κάνω!».

Διαβάστε επίσης

Μην κάνετε το λάθος να καθαρίσετε το δωμάτιο όταν εκείνη λείπει γιατί το πιθανότερο είναι να μην ακούσετε την φωνή της όλο τον υπόλοιπο μήνα.

Δίνει υπερβολική σημασία στην εμφάνισή της

Ήρθε η ώρα να το πάρετε απόφαση: Το κοριτσάκι σας γίνεται γυναίκα! Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι η εμφάνισή της έρχεται σε πρώτη μοίρα. Το μακιγιάζ είναι απαραίτητο ακόμα και αν χρειαστεί να «πεταχτεί» μέχρι το περίπτερο. Ακόμα και για να πάει στο σχολείο, θα ξυπνήσει νωρίτερα για να ετοιμαστεί επαρκώς! «Μακάρι να έκανε το ίδιο και για τα μαθήματά της!», σκέφτεστε εσείς…

Παράλληλα, όσο οξύμωρο και αν ακούγεται, δεν της αρέσει καθόλου ο εαυτός της, ή για την ακρίβεια, τον σιχαίνεται! Θεωρεί ότι είναι άσχημη και πιστεύει ότι έχει πολλά παραπανίσια κιλά, ενώ στην πραγματικότητα το βάρος της μπορεί να είναι κάτω από το μέσο βάρος ενός κοριτσιού στην ηλικία της. Και ποιον κατηγορεί γι’ αυτό; Εσάς! Αφού της δώσατε τα γονίδιά σας!

Θα βάζει τους φίλους της πολύ «ψηλά»

Για μια έφηβη κοπέλα, τα πιο σημαντικά πρόσωπα στη ζωή της είναι οι φίλοι της. Εσείς πλέον έρχεστε δεύτερη. Οι φίλοι της είναι τα άτομα που θα εμπιστευτεί, τα άτομα στα οποία θα εξομολογηθεί τον πρώτο της έρωτα και φυσικά τα άτομα που θα κάνουν μαζί τις πρώτες κοπάνες. Ακόμα και αν μαλώνουν καθημερινά -συχνό φαινόμενο στην εφηβεία- θα συμφιλιώνονται αμέσως. Απλώς συνηθίστε το…

Δεν θα απαντάει ΠΟΤΕ πια στο τηλέφωνο

Κατά «διαβολεμένη» σύμπτωση, ή μάλλον κατά πολλές «διαβολεμένες» συμπτώσεις, κάθε φορά που παίρνετε την κόρη σας τηλέφωνο είτε δεν το προλαβαίνει, είτε το έχει ξεχάσει στο αθόρυβο ή της έπεσε η μπαταρία και δεν μπορεί να σας πάρει πίσω. Εντωμεταξύ, εσείς έχετε τρελαθεί από την ανησυχία σας.

Διαβάστε επίσης

Παράξενο! Όταν της τηλεφωνούν οι φίλοι της, το αντιλαμβάνεται πριν ακόμα αρχίσει να χτυπάει η συσκευή. Θα πρέπει ν’ αποδεχτείτε το γεγονός ότι καλώντας την, αισθάνεται ότι την ντροπιάζετε μπροστά σε φίλους και γνωστούς. Γι’ αυτό, προτιμήστε να της στέλνετε μηνύματα, χωρίς βέβαια να εγγυηθεί κανείς ότι, ακόμα και τότε, θα πάρετε κάποια απάντηση.

Πώς μπορείς να υποστηρίξεις το έφηβο κορίτσι σου;

Προσπαθήστε να αποφύγετε τη σύγκρουση

Ακούστε αυτό που σας λέει το παιδί σας και βρίσκεται πίσω από τις φωνές και τα παράπονα. Μείνετε στο συναίσθημα που εκφράζει και όχι στο περιεχόμενο. Πολύ συχνά σπεύδουμε να απαντήσουμε με στόχο να καθησυχάσουμε το παιδί μας είτε δίνοντας μια εξήγηση είτε προσπαθώντας να δώσουμε λύση. Το πιο πιθανό είναι ότι αν ξεκινήσετε μια συζήτηση σε αυτή τη βάση να καταλήξει σε καβγά.

Προσπαθήστε να αποφύγετε τις εκλογικεύσεις όσο είναι δυνατόν

Η εφηβεία έχει αλλαγές και δυσκολίες, όμως είναι και μια εξαιρετικά δημιουργική περίοδος. Το μικρό παιδί εξελίσσεται, αναπτύσσεται και προοδεύει. Αυτό που σίγουρα μπορείτε να κάνετε είναι να λειτουργείτε ως συμπαραστάτες στα παιδιά σας και να τα βοηθάτε να ανθίσουν!

Σχέση μητέρας και έφηβου κοριτσιού

Το κορίτσι τον πρώτο καιρό εναντιώνεται στη μητέρα, αργότερα ταυτίζεται και συχνά γίνονται φιλενάδες. Είναι δυο τακτικές που μπορεί να έχει το κορίτσι προς τη μητέρα του. Συχνά όμως δεν έχουμε και τις δυο αυτές στάσεις από το κορίτσι. Μπορεί να είναι φίλη από την αρχή με τη μητέρα του ή μπορεί να εναντιωθεί στη μητέρα απ’ την αρχή. Εδώ είναι αυτός ο ανταγωνισμός, ιδίως, όταν είναι η μητέρα νέα ή πιο καλοφτιαγμένη, πιο συμπαθής από το κο­ρίτσι. Τότε βλέπουμε να μην ταυτίζονται μητέρα και κόρη ή να εξακολουθούν να περπατάνε στη ζωή τους και αργότερα, στο γάμο του παιδιού, σε δυο διαφορετικούς δρόμους, γιατί δεν κουβέντιασαν, δεν συνεννοηθήκαν.

Εδώ θα δούμε και την ψυχολογία της μητέρας, γιατί δυστυχώς πολλές φορές, μερικές μητέρες, καθώς μεγαλών­ουν τα κορίτσια τους τα βλέπουν ως αντίπαλες (όταν είναι νέα η μητέρα). Μα να μην ξεχνά πως είναι μητέρα κι έχει παιδί. Είναι συχνά φανερή η επιτήδευσή της ως προς το κορίτσι που βγήκε στην επιφάνεια, μεγάλωσε και την αφήνει στην άκρη. Και μπαίνουμε στην άκρη για να προχωρήσει το παιδί μας.

Διαβάστε επίσης

Δεν αναπολείτε τα χρόνια που η κόρη σας ήταν ένα γλυκό, χαρούμενο και καλοσυνάτο κοριτσάκι που έτρεχε στην αγκαλιά σας μόλις σας έβλεπε; Και όμως, αυτές οι στιγμές θα ξανάρθουν, αλλά πλέον θα έχει γίνει μία ολοκληρωμένη γυναίκα που θα σας έχει ανάγκη και θα σας δείχνει την αγάπη της, με ένα διαφορετικό αλλά εξίσου μοναδικό τρόπο!

ΨΑΞΑΜΕ ΚΑΙ ΒΡΗΚΑΜΕ ΤΟ ΠΙΟ ΕΝΗΜΕΡΩΜΕΝΟ ΒΙΒΛΙΟ ΓΙΑ ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΣΤΗΝ ΕΦΗΒΕΙΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ:

Κορίτσια & Εφηβεία Ποια είναι η ψυχολογία τους;
Πάτησε επάνω στην εικόνα για να κάνεις δικό σου το βιβλίο!

Ιδρυτικό Μέλος allaboutparents.gr | Positive Parenting
Ψυχολόγος ΑΠΘ, MSc
Ειδικευμένη στην Ψυχοθεραπεία Gestalt
PgD Παιδοψυχολογία Παιδιού & Εφήβου 
 Τηλ: 6942217440, Ευρυτανίας 13, Αμπελόκηποι
 email: maria.giannopulu@gmail.com

Περισσότερα άρθρα