30 Σεπ Γονείς «Ελικόπτερα»: Μήπως είσαι και εσύ;
Ο γονικός ρόλος, είναι ο πιο δύσκολος ρόλος που θα κληθούμε να παίξουμε στη ζωή μας. Οι απαιτήσεις είναι αναρίθμητες και οι προσδοκίες πολλές. Τόσο από τον ίδιο μας τον εαυτό, όσο και από το περιβάλλον αλλά και την κοινωνία. Ο τρόπος που μεγαλώνουμε τα παιδιά μας, η διαπαιδαγώγησή τους, αλλά και σχέση μας μαζί τους, διαμορφώνουν την συμπεριφορά τους αργότερα στην ενήλικη ζωή τους. Ποιοι είναι όμως οι γονείς «ελικόπτερα»; Τι ρόλο έχουν στη ζωή των παιδιών τους; Πώς τα επηρεάζουν;
Τόσο στην κλινική πρακτική με ενήλικες, όσο και στον κοινωνικό μας περίγυρο συχνά συναντούμε ανθρώπους όπου η σχέση με τους γονείς τους θα μπορούσε να χαρακτηριστεί έως και δυσλειτουργική. Μέσα από τις μαρτυρίες τους παρατηρούμε μοντέλα γονέων οι οποίοι είναι παρεμβατικοί ή/και υπερπροστατευτικοί. Ο τρόπος που επιλέγουν να ως γονείς να «φροντίσουν» τα παιδιά τους, διεγείρει αρκετά ερωτηματικά ως προς την αυτονομία και την ανεξαρτησία των παιδιών. Τελικά μέχρι που είναι τα όρια ενός γονέα; Μέχρι που του επιτρέπεται να φτάσει για το παιδί του; Ποια οφείλουν να είναι τα κίνητρα του;
Τι είναι οι γονείς «ελικόπτερα»;
Ο όρος γονείς «ελικόπτερα» έρχεται για να περιγράψει όλες εκείνες τις περιπτώσεις των γονέων, που παρεμβαίνουν, ελέγχουν και προσχεδιάζουν τις ζωές των παιδιών τους. Αναφέρομαι σε μία, σχεδόν κακουργηματική συμπεριφορά, που ως αποτέλεσμα έχει τον «ευνουχισμό» του παιδιού. Τη στέρηση κάθε βούλησης και επιθυμίας. Μέσα από την απόλυτη εναρμόνιση με τις ανάγκες του γονέα, το παιδί στερείται κάθε ευκαιρία ανάπτυξης, διαχωρισμού και διερεύνησης.
Ονομάζονται γονείς «ελικόπτερα» καθώς μπορείς να τους φανταστείς σαν ένα αόρατο ελικόπτερο, που τριγυρνά πάνω από ένα παιδί, προδιαγράφοντας τις ανάγκες του, έτοιμο να του παρέχει τα πάντα. Σαν μία ασπίδα προστασίας, σε μία μόνιμη θέση δράσης.
Στάσου λίγο και αναρωτήσου:
- Εσύ επιτρέπεις στο παιδί σου να απογοητεύεται;
- Του δίνεις το δικαίωμα τις επιλογής;
- Αντέχεις ως γονέας να διαχωριστεί από εσένα;
- Έχεις αναρωτηθεί ποτέ αν η υπερπροστασία σου, παρά τη καλή βούληση, είναι καταστροφική για το παιδί σου και μπορεί να προκαλέσει ανεπανόρθωτες ζημιές στην αυτοεκτίμηση του;
- Μήπως ενισχύεις μία σχέση εξάρτησης;
Πώς θα καταλάβω αν ανήκω και εγώ στην κατηγορία γονείς «ελικόπτερα»;
Πάρε χρόνο και προσπάθησε να αναλογιστείς τη σχέση που έχεις αναπτύξει με το παιδί σου. Τον τρόπο αλληλεπίδρασής σας. Αν παρατηρείς πώς το παιδί σου δυσκολεύεται να εκφράσει τα συναισθήματα του, ματαιώνεται σε κάθε αποτυχία και εσύ είσαι εκεί να το προστατέψεις, τότε σκέψου το ξανά.
Αναλογίσου την καθημερινότητα σας, τις δραστηριότητες που κάνει το παιδί, τα αγαπημένα του παιχνίδια, τον τρόπο συμπεριφοράς του, τις επιθυμίες του. Υπάρχει κάτι από όλα αυτά το οποίο να έχει επιλέξει επειδή του αρέσει; Ακόμα και αν εσένα σου φαίνεται παράλογο ή δεν θα το επέλεγες ποτέ; Για παράδειγμα η κόρη σου θέλει να μάθει μπάσκετ, αλλά εσύ πάντα ονειρευόσουν να γίνει μπαλαρίνα. Θα της επέτρεπες να παίξει μπάσκετ; Ή ένα κορίτσι ανήκει μόνο σε μία αίθουσα χορού;
Θυμήσου όλες εκείνες τις φορές το παιδί σου τσακώθηκε με ένα φίλο του στην παιδική χαρά. Ποια ήταν η αντίδραση σου; Το άφησες να ματαιωθεί και μετά να γίνεις μία στοργική αγκαλιά που θα το παρηγορήσει ή έσπευσες να παρέμβεις, να δώσεις λύση και να απομακρύνεις το παιδί χωρίς να το αφήσεις να επεξεργαστεί μία τόσο παραγωγική εμπειρία;
Τέλος σκέψου τη σχέση που έχεις με τους εκπαιδευτικούς του παιδιού σου. Πόσο συχνά τους επισκέπτεσαι; Πόσο συχνά παρεμβαίνεις στο έργο τους; Αποδέχεσαι τα λάθη του παιδιού σου; Του επιτρέπεις να μην είναι τέλειο στο σχολικό πλαίσιο;
Υπερπροστασία ή φροντίδα;
Υπάρχουν διακριτά όρια ανάμεσα σε αυτές τις δύο έννοιες. Η φροντίδα εμπεριέχει τα όρια. Και τα όρια τα θέτουν πρώτα οι γονείς για να μπορέσουν να τα αφομοιώσουν τα παιδιά, να τα αντιληφθούν και να τα εφαρμόσουν. Και για να μπορέσει να γίνει αυτό, χρειάζεται οι γονείς να αντιληφθούμε τα δικά μας όρια.
Αν επιτρέψεις στο παιδί σου να αποτύχει δεν σημαίνει ότι δεν το αγαπάς και ότι δεν θες το καλύτερο για εκείνο. Αν αφήσεις το παιδί σου να λερωθεί, να τρέξει, ακόμα και να γρατζουνιστεί στην παιδική χαρά, δεν σημαίνει ότι δεν το αγαπάς και θέλεις να υποφέρει. Σημαίνει πως του δίνεις το χώρο να αναπτυχθεί και να πειραματιστεί. Να μάθει να αυτονομείται και να προστατεύεται.
Αν παρεμβαίνεις σταθερά στο σχολικό πλαίσιο και υπαγορεύεις στους εκπαιδευτικούς τις δικές σου ανάγκες, δεν προστατεύεις το παιδί σου από την αδικία. Κλείνεις τα μάτια στις δυσκολίες του και του δημιουργείς μία ψευδαίσθηση ότι είναι παντοδύναμο και μπορεί να ελέγχει τα πάντα.
Διαβάστε επίσης
Αν είμαστε γονείς «ελικόπτερα» τι μπορούμε να κάνουμε;
Αν αναγνωρίζεις αρκετές από αυτές τις συμπεριφορές, σίγουρα κανείς δεν μπορεί να σε κατηγορήσει ότι το κάνεις από αμέλεια ή ότι δεν αγαπάς το παιδί σου. Χρειάζεται όμως να κάνεις ένα βήμα πίσω και να αναλογιστείς ποιες δικές σου ανάγκες καλύπτει μία τέτοια συμπεριφορά. Ποιοι είναι οι φόβοι σου και πόσο εξαρτημένη/ος είσαι τελικά από τον ρόλο του γονέα.
Αναλογίσου αν εσύ επιτρέπεις στο εαυτό σου να κάνει λάθη. Αποδέξου πως ένα παιδί δεν είναι προέκταση των αναγκών σου, ούτε η απόλυτη ολοκλήρωση σου. Παραμένεις ένας άνθρωπος με ανάγκες ακόμα και αν είσαι γονιός. Έχεις δικαίωμα να κάνεις λάθη και να αναζητήσεις βοήθεια. Πάντα υπάρχει χώρος και χρόνος για αλλαγή αρκεί να υπάρχει η διάθεση. Και όλα αυτά, πάντα με γνώμονα την ολοκληρωμένη και υγιή ανάπτυξη της προσωπικότητας ενός παιδιού.
Ιδρυτικό Μέλος allaboutparents.gr | Positive Parenting
Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας | Ψυχολογία ΒΑ
Σχεσιακή Ψυχαναλυτική Ψυχοθεραπεύτρια, Pgd
Παιδοψυχολογία & Ψυχολογία Εφήβου
Μέλος Διεθνούς Ένωσης Σχεσιακής Ψυχανάλυσης &Ψυχοθεραπείας (IARPP)
Υπερείδου 6, Ηλιούπολη | 6945494044
mariafounda.com
