
19 Οκτ Πιπίλα & Μπιμπερό: Πώς επηρεάζει η χρήση τους την άρθρωση των παιδιών;
Πιπίλα και μπιμπερό, τα δύο βασικά μέσα που πρέπει να έχει μια μαμά στην τσάντα της για την «ώρα ανάγκης» όταν το μωρό κλαίει, γκρινιάζει, νυστάζει κλπ. Οι γονείς συχνά θεωρούν αυτά τα δύο αντικείμενα ακίνδυνα. Ισχύει όμως αυτό στην πραγματικότητα; Είναι η πιπίλα ακίνδυνη ή μήπως επηρεάζει την άρθρωση του παιδιού σε μετέπειτα στάδια; Είναι το μπιμπερό σωτήρας μιας μαμάς ή μήπως αδρανοποιεί τους μύες του προσώπου και του στόματος περιορίζοντας τις γλωσσικές ικανότητες του παιδιού όσο μεγαλώνει;
Η αλήθεια είναι ότι η πιπίλα και το μπιμπερό είναι χρήσιμα και πρέπει να υπάρχουν στην τσάντα μιας μαμάς, αλλά δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα και μακροχρόνια.
Ας μάθουμε λοιπόν το γιατί:
Αρχικά η πιπίλα και το μπιμπερό μπορούν να επηρεάσουν την άρθρωση του παιδιού με πάρα πολλούς τρόπους όπως ως πρώτο και βασικότερο θεωρείται η αδυναμία που προκαλούν στους μύες του προσώπου και του στόματος, επίσης μπορούν να προκαλέσουν αλλοιώσεις και «ανωμαλίες» στα δόντια του παιδιού όπου οι ίδιες αλλοιώσεις μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα και στην ανάπτυξη της γνάθου. Οι συνήθειες που υιοθετούν τα παιδιά με την χρήση αυτών μπορούν να επηρεάσουν την αναπνοή τους και να επιβραδύνουν τα στάδια εξέλιξης της γλωσσικής τους ανάπτυξης.
Προβλήματα που δημιουργούν η πιπίλα και το μπιμπερό
Το πρώτο και βασικότερο πρόβλημα που προκαλούν είναι η αδρανοποίηση των μυών του προσώπου και του στόματος και περισσότερο της γλώσσας που όπως γνωρίζουμε είναι ένας από τους σημαντικότερους αρθρωτές που βοηθούν στην παραγωγή και στην διαμόρφωση των ήχων της ομιλίας. Όταν λοιπόν το παιδί «πιπιλάει» την πιπίλα ή το στόμιο του μπιμπερό δραστηριοποιεί και ενδυναμώνει μονάχα την ράχη της γλώσσας με αποτέλεσμα η άκρη της να παραμένει ακίνητη και σιγά-σιγά να αδύνατή. Με το βάθος του χρόνου αυτή η συνήθεια προκαλεί μια «τεμπέλικη» γλώσσα που προεξέχει πολλές φορές έξω από τα δόντια ή παραμένει στην βάση της στοματικής κοιλότητας. Το ίδιο συμβαίνει και με τα χείλη που βοηθούν στον σχηματισμό των ήχων, όταν λοιπόν παραμένει η πιπίλα ή το στόμιο του μπιμπερό ανάμεσα στα χείλη του παιδιού για μεγάλα χρονικά διαστήματα τότε «κλειδώνουν» τα χείλη σε μια θέση μη φυσιολογική δυσκολεύοντας έτσι την φυσιολογική ανάπτυξη και κίνηση των μυών.
Ένα ακόμη θέμα που προκαλούν αυτά τα δύο αντικείμενα είναι οι δυσκολίες στην οδοντική ανάπτυξη των παιδιών, όπως είπαμε το κλείδωμα που δημιουργούν η πιπίλα και το στόμιο μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα στην ανάπτυξη των μυών, μπορούν επίσης να αλλοιώσουν και την δομή των δοντιών και να προκαλέσουν ανωμαλίες τόσο αισθητικά όσο και πρακτικά. Οι αλλοιώσεις δυσκολεύουν την φυσιολογική σύγκλειση των άνω δοντιών με τα κάτω. Η μακροχρόνια χρήση της πιπίλας αλλά και του μπιμπερό έχει αποδειχτεί ότι προκαλεί Χασμοδοντία. Έτσι σε βάθος του χρόνου όταν τα δόντια δεν έχουν το φυσιολογικό σχήμα, την φυσιολογική δομή και σύγκλειση προκαλούν προβλήματα στην άρθρωση του παιδιού όπως για παράδειγμα κατά την παραγωγή του ήχου /s/ επειδή τα δόντια δεν κλείνουν, δεν εμποδίζουν δηλαδή την διαφυγή του αέρα αυτός ακούγεται αλλοιωμένα σαν /θ/. Επιπλέον, μαζί με τα δόντια επηρεάζονται η δομή και το σχήμα της γνάθου, δεν αναπτύσσεται φυσιολογικά και επηρεάζει την άρθρωση και την παραγωγή του παιδιού μετέπειτα. Λόγω της αδυναμίας στη γνάθο, το στόμα παραμένει ανοιχτό και εμποδίζεται η παραγωγή των ήχων.
Διαβάστε επίσης
Όσο και αν μας φανεί παράξενο η μακροχρόνια χρήση της πιπίλας προκαλεί προβλήματα και στην αναπνοή. Προτείνεται να χρησιμοποιούμε την ρινική μας αναπνοή παρά την στοματική. Αυτό όμως αλλάζει αντίστροφα διότι η γλώσσα υιοθετεί μια λανθασμένη και «τεμπέλικη» θέση μέσα στο στόμα και παραμένει αδρανείς στην επιφάνεια της στοματικής κοιλότητας. Αυτό το γεγονός προτρέπει το παιδί να αναπνέει ρινικά, δηλαδή από την μύτη, ενώ στην πραγματικότητα πρέπει να γίνεται το αντίθετο και να αναπνέει από το στόμα.
Με την χρήση του μπιμπερό αποδυναμώνεται επίσης και ο συντονισμός η «συνεργασία», δηλαδή των μυών και των αρθρωτών μεταξύ τους διότι το μπιμπερό προωθεί αυτόματα το γάλα, το νερό ή το οποιοδήποτε υγρό του περιεχόμενου του στην στοματική κοιλότητα χωρίς το παιδί να κάνει την παραμικρή προσπάθεια για την πόση του. Για αυτό το λόγο συνιστάται ο μητρικός θηλασμός όπου το μωρό για να ρουφήξει το γάλα θα κινήσει κατάλληλα τα χείλη, την γλώσσα και θα συνεργαστούν όλοι οι μύες μεταξύ τους. Επιπλέον για τους ίδιους λόγους συνιστάται αντί για μπιμπερό η πόση από καλαμάκι ή από ποτήρι στην παιδική ηλικία.
Τους ίδιους αντίκτυπους προκαλεί επίσης και το «πιπίλισμα» του δαχτύλου που είναι μια από τις συχνότερες συνήθειες των παιδιών όταν κλαίνε, όταν χαλαρώνουν, πριν τον ύπνο ή κατά την διάρκεια του ύπνου.
Τέλος, η συνεχόμενη ενασχόληση του στόματος με την πιπίλα και το «κλείδωμα» που δημιουργεί περιορίζουν το παιδί να πειραματιστεί με τους ήχους αλλά και με το βάβισμα που είναι από τα βασικά στάδια της γλωσσικής ανάπτυξης. Σκεφτείτε ότι αν ένα παιδί έχει συνεχώς στο στόμα του μια πιπίλα, δε θα μπει στην διαδικασία προσπάθειας για επικοινωνία.
ΚΟΝΤΕ-ΧΑΣΑΝ ΜΠΟΥΣΡΑ
BSc Λογοθεραπεύτρια – Λογοπεδικός (Πτυχιούχος ΑΤΕΙ Πατρών)
Εξειδικευμένη στον αυτισμό
INSTAGRAM: speech_corner
EMAIL για διευκρινήσεις και απορίες: busrak1997@gmail.com
Ονομάζομαι ΚΟΝΤΕ-ΧΑΣΑΝ ΜΠΟΥΣΡΑ είμαι Λογοθεραπεύτρια. Αποφοίτησα το 2020 από το τμήμα Λογοθεραπείας του ΑΤΕΙ Πατρών και το 2022 από την Α.Σ.ΠΑΙ.Τ.Ε όπου απόκτησα το πιστοποιητικό παιδαγωγικής και διδακτικής επάρκειας. Πραγματοποιώ εξειδίκευση στον Αυτισμό. Έχω πραγματοποιήσει εθελοντικές εργασίες στο επάγγελμα, έχω εργαστεί ως Λογοθεραπεύτρια σε δομή ΑΜΕΑ και στην παρούσα φάση εργάζομαι σε ιδιωτικό γραφείο Λογοθεραπείας. Στα πλαίσια συνεχούς επιμόρφωσης και επαγγελματικής κατάρτισης έχω αποκτήσει πιστοποιήσεις και έχω συμμετέχει σε σεμινάρια για να εμβαθύνω τις γνώσεις μου