05 Ιαν 13+1 Συμβουλές για γονείς με παιδιά με αυτισμό
1.Mην περιμένετε πως το παιδί σας μεγαλώνοντας θα ξεπεράσει τις δυσκολίες του. Με την πρώιμη παρέμβαση το παιδί θα βελτιώσει τις δεξιότητες του και θα μειώσει τις αρνητικές συμπεριφορές.
2. Ενημερωθείτε για τον αυτισμό. Η γνώση είναι δύναμη, έτσι θα κάνετε τις σωστές επιλογές για το παιδί σας. Απευθυνθείτε σε κάποιους από τους συλλόγους για τον αυτισμό στην Ελλάδα, ώστε να σας ενημερώσουν για την φύση του αυτισμού και για τις εκπαιδευτικές προσεγγίσεις που υπάρχουν.
3. Παίξτε μαζί με το παιδί σας. Ο ελεύθερος χρόνος και το παιχνίδι είναι πολύ σημαντικός σε όλα τα παιδιά. Στην προσπάθεια τους οι γονείς να προοδεύσει το παιδί τους, το εξαντλούν με καθημερινές και πολύωρες παρεμβάσεις, με αποτέλεσμα να κουραστεί και να αντιδράσει, χωρίς έτσι να υπάρχει το επιθυμητό αποτέλεσμα και χωρίς ο γονιός να περνάει ουσιαστικό χρόνο με το παιδί του. Ζήστε την παιδικότητα του, ακούστε το να γελάει και να διασκεδάζει. Βρείτε πράγματα που το ευχαριστούν και κάντε τα μαζί.
4. Ο εγκέφαλος του αυτιστικού παιδιού λειτουργεί διαφορετικά. Για να αλληλοεπιδράσει πρέπει πρώτα να παρατηρήσει αρκετά κάποιον πριν τον προσεγγίσει. Κάντε και εσείς το ίδιο. Παρατηρείστε το! Έτσι σιγά σιγά θα μάθετε τι είναι αυτό που του αρέσει, ποια είναι τα ενδιαφέροντα του και ποιες οι παραξενιές του. Θα του πάρει χρόνο για να ανοιχτεί, να εμπιστευτεί και να εκφραστεί. Αλλά όταν γίνει θα δείτε ότι άξιζε η αναμονή.
5. Βιώνει διαφορετικά το συναίσθημα. Κάτι που αρέσει στο ίδιο, θα θεωρήσει ότι αρέσει και σε εσάς. Επίσης κάτι που μπορεί να μην είναι κοινωνικά αποδεχτό, δεν σημαίνει κάτι για το ίδιο. Αν του αρέσει θα το κάνει ή αν πιστέψει ότι θα αρέσει και σε εσάς.
6. Επιβραβεύστε την σωστή συμπεριφορά. Πρέπει να γίνεται ξεκάθαρο στο παιδί με αυτισμό ποια είναι η καλή συμπεριφορά και ποια όχι. Να εστιάζετε στις επιτυχίες του και όχι στις αποτυχίες του. Ακόμα και αν αυτές είναι μικρές, δείξτε του πόσο πολύ σας ικανοποίησε. Είναι πολύ σημαντικό για εκείνο το αίσθημα της αποδοχής.
7. Στο αυτιστικό παιδί φαίνεται να μην του αρέσει το άγγιγμα. Αποφεύγει την αγκαλιά πιστεύοντας ότι το ενοχλεί και το ταράζει. Η αλήθεια είναι ότι την αγαπάει την αγκαλιά. Όπως προαναφέρθηκε θέλει χρόνο για να κερδίσεις τον ιερό προσωπικό του χώρο. Και όταν αυτό γίνει, τότε έχεις κερδίσει μια πολύ σημαντική θέση στην καρδιά του.
8. Φτιάξτε ένα ασφαλές και δομημένο περιβάλλον. Οργανώστε τον χώρο που παίζει, που διαβάζει και που κοιμάται. Έτσι θα νιώσει μεγαλύτερη ασφάλεια. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε οπτικό υλικό. Ένα δομημένο πρόγραμμα είναι επίσης σημαντικό, που θα υπάρχουν σταθερές ώρες για τα γεύματα, το σχολείο, τις θεραπείες, το παιχνίδι και τον ύπνο. Για κάθε αλλαγή που πρόκειται να συμβεί, καλό είναι να ενημερώνετε από πριν το παιδί σας και να το συζητάτε μαζί του.
9. Χαλαρώστε μαζί με το παιδί σας. Στο σώμα του μαζεύεται πολύ ένταση, εξού και οι στερεοτυπικές κινήσεις που μπορεί να κάνει με τα χέρια του ή με το σώμα του. Δημιουργήστε κατάλληλη ατμόσφαιρα με απαλό φωτισμό, απαλή μουσική και κάντε του ένα χαλαρωτικό μασάζ που θα το απαλλάξει από την ένταση.
10. Είστε η πυξίδα της σωστής ανάπτυξης και επαρκούς επικοινωνίας για το παιδί σας. Ο προφορικός λόγος μπορεί να είναι μεγάλο θέμα για αυτό, μιας και μπορεί να καθυστερήσει αρκετά. Μην αποθαρρυνθείτε από αυτό. Μιλάτε του συνέχεια, ακόμη και όταν αυτό δεν μπορεί να σας μιλήσει. Ρωτάτε το, κρύψτε να παιχνίδια του και αναγκάστε το να σας τα δείξει, σχολιάστε ότι κάνετε, περιγράψτε του κάτι. Ακόμη και η ηχολαλία του που είναι η προσπάθεια του να σας πει ίσως κάτι που του αρέσει, μην προσπαθήσετε να του την κόψετε. Σχολιάστε αυτό που λέει και προσπαθήστε να το αναπτύξετε. Αν καθυστερεί να απαντήσει σε μια ερώτησή σας, μην την επαναλαμβάνετε συνεχώς γιατί μπορεί να το αγχώσετε ή να το μπερδέψετε.
Δώστε του χρόνο να σας απαντήσει και αν δεν το κάνει δώστε εσείς την απάντηση για να καταλάβει τι περιμένατε να σας πει.
11. Σε κάθε άρνηση του προσπαθήστε με πράξεις ή με λόγια να του δείξετε γιατί πρέπει κάτι να το κάνει. Η άρνηση του δεν είναι απαραίτητα χειριστική συμπεριφορά απέναντι σας, αλλά έχει να κάνει με το σκεπτικό του “δεν έχει νόημα για μένα, άρα γιατί να το κάνω;”
12. Μέσα από εσάς το παιδί βλέπει τον κόσμο και τον εαυτό του. Επομένως η στάση σας απέναντι στην κοινωνία και την ζωή είναι καθοριστικής σημασίας για το ίδιο σας το παιδί. Σκεφτείτε πριν πείτε κάτι σε αυτό ή κάνετε κάτι που μπορεί να το πληγώσει και ζητήστε του συγνώμη αν το κάνετε εξηγώντας του τι σας οδήγησε εκεί. Η ειλικρίνεια σας είναι πολύ σημαντική.
Σίγουρα θα βρεθείτε πολλές φορές σε δύσκολη θέση απέναντι σε κακεντρεχή άτομα, σε άσχετους ή αδιάφορους ανθρώπους. Μην σκέφτεστε ότι το παιδί σας πρέπει να δίνει σε όλους καλή εντύπωση.
Σε κανέναν ούτως ή άλλως δεν συμβαίνει αυτό. Επίσης σίγουρα θα βρεθείτε αρκετές φορές σε δύσκολη θέση στα ψώνια, στην βόλτα, την παιδική χαρά από κάποια αντίδραση του παιδιού σας. Εκεί περιμένετε οι άλλοι να αντιμετωπίσουν το παιδί σας με ισότητα. Για να γίνει αυτό πρέπει πρώτα εσείς οι ίδιοι να έχετε αφήσει οποιαδήποτε αρνητική εικόνα και στάση απέναντι στο παιδί σας, για να ακολουθήσουν και οι υπόλοιποι. Και τέλος σκεφτείτε πόσο δύσκολο είναι για το ίδιο σας το παιδί να προσαρμοστεί σε έναν κόσμο όχι ενημερωμένο και όχι φτιαγμένο στα μέτρα του. Πρέπει να είστε δίπλα του σε αυτό χωρίς άγχος, χωρίς πίεση. Δεν είναι αρρώστια ο αυτισμός. Θέλει μονάχα κατανόηση και σωστή προσέγγιση. Το παιδί σας μπορεί με τον σωστό τρόπο να μάθει να είναι ανεξάρτητο, να δουλέψει αργότερα, να μάθει να ζει μόνο του και να είναι παραγωγικό μέλος της κοινωνίας.
13. Η ανατροφή και η εκπαίδευση ενός παιδιού με αυτισμό συχνά οδηγούν τους γονείς στην θλίψη, την απόγνωση, στην οργή και σε ενοχικά συναισθήματα. Καλό είναι να αναζητήσετε την βοήθεια κάποιου ειδικού όπου θα σας βοηθήσει να διαχειριστείτε τα συναισθήματά σας και τα προβλήματα που μπορεί να παρουσιαστούν.
14. Θα σας κάνει καλό να ενημερωθείτε για την εξέλιξη άλλων αυτιστικών ατόμων στην Ελλάδα ή το εξωτερικό, όπου μπόρεσαν και ξεπέρασαν τις δυσκολίες τους και έχουν επιτύχει στην ζωή τους. Κάποιοι μπορεί να έχουν γίνει γιατροί, άλλοι καθηγητές ή ότι άλλο τους αρέσει. Ψάξτε και βρείτε βιβλία που οι ίδιοι έχουν γράψει ή επισκεφθείτε σελίδες στο διαδίκτυο όπου περιγράφουν τις εμπειρίες τους.
Διαβάστε επίσης
Ειδικός Παιδαγωγός: Ποιος είναι ο ρόλος του;
Να θυμάστε ότι ο κόσμος των αυτιστικών είναι ένας κόσμος παράλληλος με τον δικό μας. Όχι μικρότερος, όχι δυσκολότερος. Απλά διαφορετικός.
Κυριαζή Μαρία
Παιδιατρική Εργοθεραπεύτρια S.I.
Συγγραφέας
OT blogger
Η Κυριαζή Μαρία είναι παιδιατρική εργοθεραπεύτρια-συγγραφέας. Γεννήθηκε στις 24/10/1989 στην Αθήνα, όπου και διαμένει. Το 2008 εισήχθη στο τμήμα Εργοθεραπείας στο Α.Τ.Ε.Ι. Αθήνας, απ᾽ όπου αποφοίτησε το 2013. Έχει εξειδικευτεί στην Παιδιατρική Αισθητηριακή Ολοκλήρωση (S.I.), την αντιμετώπιση της Δυσγραφίας, την μέθοδο δομημένης εκπαίδευσης TEACCH και την χορήγηση του αξιολογητικού εργαλείου Miller Assessment Test για παιδια προσχολικής ηλικίας. Έχει υπάρξει εκπαιδεύτρια πρακτικής φοιτητών του τμήματος Εργοθεραπείας.
Από το 2013 εργάζεται ως εργοθεραπεύτρια κατ᾽ οίκον και σε κέντρα ειδικής αγωγής, με παιδιά που παρουσιάζουν μαθησιακές δυσκολίες, νευροαναπτυξιακές διαταραχές όπως ο αυτισμός, η διάσπαση προσοχής και υπερκινητικότητα, διαταραχές της κινητικής λειτουργίας και διάφορα σύνδρομα. Ἐχει κυκλοφορήσει το πρώτο της μυθιστόρημα με τίτλο: «Καρδιά δυο νούμερα μικρότερη» από τις εκδόσεις Πνοή, έχει δημοσιεύσει επιστημονικά άρθρα που σχετίζονται με τα παιδιά και την εργοθεραπεία και είναι διαχειρίστρια της ηλεκτρονικής ιστοσελίδας:
