
19 Απρ Γυναικεία γονιμότητα & Διατροφή: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζεις
Η υπογονιμότητα παρατηρείται όλο και περισσότερο επηρεάζοντας εώς και 15% των ζευγαριών που επιχειρούν εγκυμοσύνη παγκοσμίως. Ως υπογονιμότητα ορίζεται η αδυναμία σύλληψης παιδιού μετά από 12 μήνες σεξουαλικών επαφών χωρίς αντισύλληψη. Η γυναικεία υπογονιμότητα φαίνεται συμβάλλει στο 35% των συνολικών περιπτώσεων υπογονιμότητας, το 30% αφορά την ανδρική υπογονιμότητα, το 20% σχετίζεται με τις γυναίκες και τους άνδρες ταυτόχρονα, ενώ το 15% των περιπτώσεων υπογονιμότητας δεν έχει αποσαφηνιστεί. Σύμφωνα με πληθώρα μελετών αποδεικνύεται ότι υφίσταται ισχυρή σχέση μεταξύ της διατροφής και της γονιμότητας.
Αναφορικά με τις γυναίκες που προσπαθούν να μείνουν έγκυες με φυσικό τρόπο βιταμίνες, όπως το φολικό οξύ και η βιταμίνη Β12, θρεπτικά συστατικά, όπως τα ω-3 λιπαρά οξέα, και διατροφικά πρότυπα, όπως η Μεσογειακή διατροφή, έχουν συνδεθεί με θετικές επιδράσεις στη γονιμότητα. Από την άλλη πλευρά, τα τρανς λιπαρά και γενικότερα μία διατροφή πλούσια σε κόκκινο και επεξεργασμένο κρέας, γλυκά και ζαχαρούχα ποτά έχουν βρεθεί να έχουν αρνητικές επιπτώσεις.
Διατροφικό πρότυπο
Όπως είναι ευρέως γνωστό, μια ισορροπημένη διατροφή με πληθώρα επιλογών, όπως η δική μας Μεσογειακή διατροφή, επηρεάζει θετικά τόσο την ψυχική όσο και τη σωματική υγεία. Πιο συγκεκριμένα, η Μεσογειακή διατροφή έχει συσχετιστεί με βελτίωση σε παραμέτρους κρίσιμες για τη γονιμότητα, όπως η αντίσταση στην ινσουλίνη, οι μεταβολικές διαταραχές και ο κίνδυνος για παχυσαρκία. Η Μεσογειακή διατροφή χαρακτηρίζεται από υψηλή κατανάλωση λαχανικών, οσπρίων, φρούτων, ελαιολάδου, μη επεξεργασμένων υδατανθράκων, γαλακτοκομικών και πουλερικών με χαμηλά λιπαρά, λιπαρών ψαριών και κόκκινου κρασιού και με περιορισμένη κατανάλωση κόκκινου κρέατος και απλών σακχάρων.
Διαβάστε επίσης
Υδατάνθρακες
Τόσο η ευαισθησία στην ινσουλίνη όσο και ο μεταβολισμός της γλυκόζης μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά την ωορρηξία και τη γυναικεία γονιμότητα. Όσον αφορά τους υδατάνθρακες, ο αυξημένος γλυκαιμικός δείκτης και γλυκαιμικό φορτίο φαίνεται να διαδραματίζουν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο. Με άλλα λόγια, η κατανάλωση προϊόντων με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη μπορεί να αυξήσει την αντίσταση στην ινσουλίνη, τη δυσλιπιδαιμία και το οξειδωτικό στρες, τα οποία επηρεάζουν αρνητικά τη γονιμότητα και τις λειτουργίες των ωοθηκών.
Λιπαρά
Τα λιπαρά που λαμβάνονται μέσω της τροφής αποτελούν μια ακόμη διατροφική πηγή που επηρεάζει τη γονιμότητα. Μια διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά φαίνεται ότι μπορεί να συσχετιστεί με αλλαγές στις αναπαραγωγικές λειτουργίες συμπεριλαμβανομένης της διάρκειας του εμμηνορροϊκού κύκλου και των συγκεντρώσεων της ωχρινοτρόπου ορμόνης, μία αναπαραγωγική ορμόνη.
Πρωτεΐνη
Αναφορικά με την πρωτεΐνη έχει προταθεί πως η κατανάλωση ζωικής πρωτεΐνης συσχετίζεται με υψηλότερο κίνδυνο υπογονιμότητας λόγω έλλειψης ωορρηξίας. Από την άλλη πλευρά, η πρόσληψη φυτικών πρωτεϊνών αυξάνει τη γονιμότητα στις γυναίκες. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί δεδομένου ότι η έκκριση ινσουλίνης είναι χαμηλότερη μετά την κατανάλωση φυτικών πρωτεϊνών έναντι των ζωικών πρωτεϊνών.
Φυλλικό οξύ, βιταμίνη Β12 και βιταμίνη Β-6
Όσον αφορά τα μικροθρεπτικά συστατικά, έχει φανεί πιθανό το φυλλικό οξύ, η βιταμίνη Β-12 και η βιταμίνη Β-6 να επηρεάζουν τη γονιμότητα. Μελέτες δείχνουν ότι η συμπληρωματική χορήγηση φυλλικού οξέος σε δόση μεγαλύτερη από τη συνιστώμενη κατά την περίοδο πριν από την σύλληψη μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες εγκυμοσύνης. Επίσης, η συμπληρωματική χορήγηση φυλλικού οξέος σε συνδυασμό με βιταμίνη Β12 συμβάλλει στη πρόληψη συγγενών ανωμαλιών.
Βιταμίνη D
Η βιταμίνη D πιθανότατα συμμετέχει στη ρύθμιση των γυναικείων αναπαραγωγικών λειτουργιών. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι υποδοχείς της βιταμίνης D εκφράζονται σε πολλούς ιστούς των αναπαραγωγικών οργάνων, όπως οι ωοθήκες, το ενδομήτριο, ο πλακούντας, η υπόφυση και ο υποθάλαμος. Η ανεπάρκεια της βιταμίνης D επηρεάζει την ισορροπία του ασβεστίου, αυξάνει την παραγωγή και έκκριση προφλεγμονωδών κυτοκινών, καθώς και συμμετέχει στο μεταβολισμό της γλυκόζης μέσω της διέγερσης της σύνθεσης και έκκρισης ινσουλίνης. Από την άλλη πλευρά, σε άλλες μελέτες δεν αναφέρεται συσχέτιση μεταξύ της βιταμίνης D και της γονιμότητας σε υγιή άτομα.
Μέταλλα
Η επαρκής πρόσληψη μετάλλων είναι απαραίτητη για πολλές φυσιολογικές διεργασίες, συμπεριλαμβανομένης της διατήρησης της κανονικής ποιότητας των ωοκυττάρων και της γονιμοποίησης, της ωρίμανσης και της εμφύτευσης των εμβρύων. Ανεπάρκεια μετάλλων μπορεί να διαταράξει τη γονιμότητα. Το ασβέστιο, ο σίδηρος, ο ψευδάργυρος, το μαγνήσιο, το ιώδιο και το σελήνιο είναι ιδιαίτερα απαραίτητα όσον αφορά τη γονιμότητα. Συνεπώς, οι γυναίκες θα πρέπει να επιδιώκουν την επαρκή πρόσληψη μετάλλων και την συμπληρωματική χορήγηση τους εάν υπάρχει κάποια έλλειψη η οποία δεν μπορεί να καλυφθεί διατροφικά. ελλιπή.
Καφές
Η αυξημένη κατανάλωση καφεΐνης φαίνεται πως μπορεί να αποτελεί πιθανό παράγοντα ο οποίος σχετίζεται με αυξημένο χρόνο για επίτευξη εγκυμοσύνης και αυξημένο κίνδυνο απώλειας εγκυμοσύνης. Για έγκυες γυναίκες και για γυναίκες που επιχειρούν εγκυμοσύνη, συνιστάται έως και 200 mg καφεΐνης/ημέρα. Πηγή καφεΐνης δεν αποτελεί μόνο ο καφές, αλλά και το τσάι, τα αναψυκτικά, το κακάο ή ορισμένα φάρμακα.
Αλκοόλ
Η κατανάλωση αλκοόλ, ιδιαίτερα η αυξημένη και χρόνια κατανάλωση αλκοόλ, έχει συνδεθεί με μειωμένη γονιμότητα και υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης διαταραχών της εμμήνου ρύσης. Παρότι δεν έχει αποσαφηνιστεί ακόμη πλήρως, πιθανώς η αρνητική επίδραση της πρόσληψης αλκοόλ στη γυναικεία γονιμότητα αφορά τη μεταβολή των συγκεντρώσεων ενδογενών ορμονών, την άμεση επίδραση στην ωρίμανση του ωαρίου, την ωορρηξία, την πρώιμη ανάπτυξη βλαστοκύστης και την εμφύτευση.
Σωματικό βάρος
Παράλληλα, η διατήρηση μη υγιούς σωματικού βάρους, δηλαδή αυξημένου ή πολύ χαμηλού, μπορεί να επηρεάσει το κύκλο της γυναίκας και να οδηγήσει σε προβλήματα ή διακοπή της ωορρηξίας. Ένα υγιές σωματικό βάρος συμβάλλει σε μια φυσιολογική ωορρηξία και αυξάνει τις πιθανότητες εγκυμοσύνης.
Ηλιάνα Ευαγγέλου
M.Sc. Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Αγία Παρασκευή, Αθήνα
Κιν: 6946279958
Email: iliana.evgl@gmail.com
Business Site: ilianaevangeloudietitian.business.site
Η Ηλιάνα Ευαγγέλου έχει κατακτήσει το πτυχίο «Διατροφής και Διαιτολογίας» από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, με βαθμό «Άριστα». Στη συνέχεια οι μεταπτυχιακές της σπουδές στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο εστίασαν στην Εφαρμοσμένη Διαιτολογία – Διατροφή, στον τομέα της Κλινικής Διατροφής. Παράλληλα, το ερευνητικό της ενδιαφέρον και δραστηριότητα είναι έντονα. Παρακολουθεί και συμμετέχει σε επιστημονικά συνέδρια και σεμινάρια με σκοπό την ενημέρωση για τις εξελίξεις στον κλάδο της διατροφής. Το μότο της είναι «to eat is a necessity, to eat intelligently is an art».