11 Αυγ Είμαι αρκετά έτοιμη & ικανή να γίνω μητέρα;
Αρκετά συχνά, γυναίκες θεραπευόμενες που δεν έχουν παιδιά φέρνουν στο ψυχοθεραπευτικό δωμάτιο ερωτήματα σχετικά με τη μητρότητα και τον εν δυνάμει γονεϊκό τους ρόλο.
«Είμαι έτοιμη να γίνω μάνα;», «Είμαι ικανή να φέρω στον κόσμο ένα παιδί και να το μεγαλώσω;», «Ποια είναι η κατάλληλη στιγμή για να αποκτήσω παιδί;», «Είμαι στην κατάλληλη ηλικία; «Είναι η σχέση μου αρκετά ώριμη;», «Πώς θα καταλάβω το βιολογικό μου ρολόι αν χτυπήσει;»
Η λίστα των ερωτημάτων δεν έχει τέλος! Η πλειοψηφία αυτών παρατηρείται ότι κινείται γύρω από την ψυχική ετοιμότητα και τις ανησυχίες γύρω από την ικανότητα των ίδιων να συλλάβουν, να κυοφορήσουν, να γεννήσουν, να αναθρέψουν και να συνοδεύσουν υγιώς προς την ενηλικίωση ένα ή και παραπάνω παιδιά.
Διαβάστε επίσης
«Θα μπορέσω τώρα και στο μέλλον να ανταποκριθώ οικονομικά στον γονεϊκό μου ρόλο;»
Στις μέρες μας πολλά ζευγάρια ζουν μέσα σε πλαίσια οικονομικής ανασφάλειας. Η οικονομική και η πανδημική κρίση δίνουν το μήνυμα ότι η οικονομική σταθερότητα είναι αμφίβολη και η ανεργία μπορεί να αποτελέσει κοντινός κίνδυνος. Γύρω από αυτόν τον άξονα, η ιδέα της μητρότητας μπορεί να φαντάζει δύσκολη, έως και αδύνατη.
«Πώς θα μπορέσω να ανταποκριθώ στα οικονομικά έξοδα της γέννας, στα έκτακτα έξοδα που θα απαιτήσουν θέματα υγείας, στα προγραμματισμένα και μη έξοδα ανατροφής και σε πολλά άλλα, ενώ δεν μπορώ καλά-καλά να καλύψω τα προσωπικά μου έξοδα;».
Η απάντηση εδώ μπορεί να μην είναι απλή, αλλά η πώς μπορεί κανείς να νιώσει απόλυτα σίγουρος και ασφαλής για την οικονομική του ευμάρεια; Λύσεις πάντα υπάρχουν κι αν ρίξουμε μια ματιά στην ιστορία μας θα επιβεβαιώσουμε ότι πολλές γενιές έχουν ανατραφεί σωστά και ολοκληρωμένα, ακόμα και μέσα σε μεγάλες οικονομικές δυσκολίες. Τα παιδιά έχουν περισσότερο ανάγκη από ψυχικά διαθέσιμους και ισορροπημένους γονείς, παρά από υλικά αγαθά.
«Θα μπορέσω τώρα και στο μέλλον να ανταποκριθώ στο πρόγραμμα και τις απαιτήσεις της καθημερινότητας ενός παιδιού;»
Πολλές γυναίκες αναρωτιούνται για το αν είναι ικανές να ανταποκριθούν στα πρακτικά ζητήματα της καθημερινότητας με ένα παιδί. «Θα μπορώ να ακολουθώ το πρόγραμμα του παιδιού, να αναγνωρίζω και να καλύπτω τις διατροφικές του ανάγκες, να μαγειρεύω, να καθαρίζω, να προβλέπω αν θα κρυώνει, να οργανώνω τα πράγματα που χρειάζεται να έχω μαζί μου όταν μετακινούμαστε, να προλαβαίνω να τα κάνω όλα, να το κοιμίζω κ.α.;».
Καμία γυναίκα δε γεννήθηκε έτοιμη και με τις γνώσεις για το πώς θα ανταποκρίνεται στα πρακτικά θέματα της ζωής ενός παιδιού. Πώς μπορείς άλλωστε να είσαι γνώστης ή να έχεις την ευελιξία που αποκτάται μέσω της εμπειρίας αν δεν εξασκηθεί; Ευτυχώς στις μέρες μας η πρόσβαση στην πληροφορία είναι ευκολότερη, οπότε μια μητέρα μπορεί να προετοιμαστεί διαβάζοντας σχετική βιβλιογραφία, συμβουλευόμενη τους ειδικούς, συμμετέχοντας σε ομάδες μητρότητας, αλλά και μέσα από τον παραδοσιακό τρόπο, συζητώντας με τη μητέρα τους, τις θείες, τις φίλες και τις γνωστές τους που ήδη έχουν αυτήν την εμπειρία.
«Θα μπορέσω να συνδυάσω μητρότητα και εργασία;»
Οι πολλαπλοί ρόλοι της γυναίκας είναι γεγονός, καθώς καλείται να ανταποκριθεί σε όλους αυτούς αναπτύσσοντας τη δεξιότητα της ευελιξίας. «Πώς όμως θα μπορώ να είμαι και καλή μάνα αλλά και παραγωγική εργαζόμενη;».
Αναμφισβήτητα, η ανάγκη για αναπροσαρμογή του μέχρι τώρα προγράμματος μιας γυναίκας που θα γίνει μητέρα είναι γεγονός. Η νέα μητέρα καλείται να αναπροσδιορίσει τις προτεραιότητες της, να ρυθμίσει εκ νέου τους χρόνους της αλλά και να ζητήσει βοήθεια! Μην ξεχνάμε ότι τα παιδιά μια μητέρα τα μεγαλώνει στις περισσότερες περιπτώσεις μαζί με τον πατέρα, του οποίου η συμβολή είναι ισότιμη και πολύτιμη. Η εξωτερική βοήθεια, από τη γιαγιά, τα πεθερικά, τις θείες αλλά και από επαγγελματίες είναι επίσης καλοδεχούμενη.
Τεχνολογικά μέσα επίσης μπορούν να συμβάλλουν ακόμα και στο να συνεχίσει να λαμβάνει το παιδί μητρικό γάλα, στην απουσία της μητέρας. Μια ακόμα πρόκληση είναι η ψυχική αντοχή της εργαζόμενης μητέρας να είναι μακρυά από το παιδί της, τις ώρες εργασίες. Ευτυχώς, οι βιντεοκλήσεις με διευκολυντή τον φροντιστή μπορούν να ανακουφίσουν αυτό το έλλειμμα, φυσικά δίχως να μπορούν να το εξαλείψουν.
«Ο πατέρας του παιδιού μου εργάζεται πολλές ώρες, πώς θα μεγαλώνει το παιδί μου στην απουσία του;»
Δυστυχώς, οι χρονικές απαιτήσεις της εργασίας του άνδρα, όπως και της γυναίκας, μπορεί να είναι σκληρές και η κοινωνική προσδοκία για τον άνδρα ότι αποτελεί την «κολώνα του σπιτιού» ακόμα σκληρότερη.
Ωστόσο, το κάθε ζευγάρι αφενός μπορεί με συνεργασία και συζήτηση να βρεις τις ισορροπίες του και τη χρυσή τομή, ώστε στο παιδί να μην αναπτυχθεί κάποιο τραύμα από το έλλειμμα της παρουσίας του πατέρα και αφετέρου να κάνει αναδιάταξη στις προτεραιότητες του. Η ψυχική ετοιμότητα για την πατρότητα είναι ένα εξίσου μεγάλο θέμα, το οποίο δικαιούται την αντίστοιχη αποκλειστική ανάλυση σε μελλοντικό άρθρο.
Διαβάστε επίσης
«Είμαι σωματικά ικανή να συλλάβω και να κουβαλήσω μέσα μου ένα παιδί, για 9 μήνες;»
Πολλοί άνθρωποι φοβούνται το άγνωστο που φέρουν οι αλλαγές, πόσο μάλλον όταν αυτές αφορούν το σώμα τους. «Θα μπορέσω να συλλάβω φυσιολογικά, αν όχι θα αντέξει το σώμα μου τις ιατρικές παρεμβάσεις, θα παχύνω πολύ, θα μπορέσω να χάσω τα κιλά της γέννας, θα είμαι ποθητή, θα μπορέσω να ξανακάνω έρωτα, θα πονάω, θα γεμίσω ραγάδες, θα αντέξει η μέση μου, θα είναι περίεργο να κινείται ένας άνθρωπος μέσα μου, θα αντέξω τη γέννα, θα κάνω καισαρική, τι κι αν αποβάλω ή θα πρέπει να κάτσω μήνες στο κρεβάτι, κι είναι δίδυμα, αν έχω δύσκολη εγκυμοσύνη, θα μπορέσω να θηλάσω, κ.α.;».
Αναρωτιέμαι αν τα ερωτήματα έχουν τέλος, καθώς κάθε γυναίκα βιώνει το σώμα της διαφορετικά. Σίγουρα αυτοί οι φόβοι είναι εύλογοι, αλλά ευτυχώς η πρόσβαση σήμερα στην προετοιμασία που μπορεί να έχει μια νέα μητέρα είναι πολύ πιο εύκολη. Ειδικοί, ιατροί, γυναικολόγοι, μαίες, βοηθοί μητρότητας, παιδίατροι, ομάδες για εγκυμονούσες μητέρες, yoga και pilates instructors και άλλοι είναι εκεί για να προετοιμάσουν σωματικά και ψυχικά τη νέα μητέρα. Ο πατέρας επίσης, διαδραματίζει σημαντικά υποστηρικτικό ρόλο σε όλη τη διαδρομή.
«Είμαι ψυχικά έτοιμη και ικανή να φέρω στον κόσμο ένα παιδί;»
Το συγκεκριμένο ερώτημα πολλές γυναίκες το απευθύνουν στη θεραπεία τους με δάκρυα στα μάτια. Αυτό το συνοδεύουν και πολλά υποερωτήματα:
«Θα μπορέσω να βάλω πιο πάνω από μένα έναν άλλον άνθρωπο και τις ανάγκες του, θα αντέξω την εφ΄ όρου ζωής ευθύνη, τι θα γίνει αν το παιδί μου γεννηθεί με ειδικές ανάγκες, θα μπορέσω να μην του μεταφέρω τα τραύματα μου, θα καταφέρω να το αναθρέψω σωστά, θα είμαι αρκετά καλή μάνα, θα μπορώ να αναγνωρίζω και να τρέφω τις συναισθηματικές του ανάγκες, τι θα γίνει αν αποτύχω ή αν το πληγώσω, αν κάνω τα ίδια λάθη με τους γονείς μου, πώς θα αντέξω να διαχειριστώ αν τελικά δε γίνει ένα καλό παιδί, θα καταφέρω να είμαι πάντα καλά η ίδια για να είμαι δίπλα του, τι κι αν μείνω μόνη μου, τι θα γίνει αν πάθω επιλόχεια κατάθλιψη, έχω διαλέξει τον κατάλληλο πατέρα, αν δω ότι δεν τα καταφέρνω τι θα μπορέσω να κάνω, δεν έχει επιστροφή…;»
Είναι γεγονός ότι κάθε γυναίκα είναι διαφορετική και εξίσου διαφορετικές είναι οι εσωτερικές τις αγωνίες γύρω από τη γονεϊκότητα. Επίσης, οι εσωτερικές αναπαραστάσεις για τη μητρότητα ποικίλουν και είναι διαμορφωμένες με τη συμβολή των εμπειριών της ως νεαρό κορίτσι, μέσω των βιωμάτων και της παρατήρησης των δικών της γονιών. Στόχος για την εν δυνάμει μητέρα δεν είναι να εξαφανίσει τις αγωνίες της και μετά να περάσει στο επόμενο βήμα.
Πιθανοί στόχοι είναι να μπορέσει να ησυχάσει τις φοβίες της, να δώσει κάποιες απαντήσεις, να αντέξει να κουβαλάει τις εκάστοτε αγωνίες, να νιώσει πιο δυνατή ότι μπορεί να αντεπεξέλθει στις εκάστοτε προκλήσεις, να πιστέψει στις δυνάμεις της, να αυξήσει την αυτοπεποίθηση της, να χτίσει υποστηρικτικό περιβάλλον, να επενδύσει στη σχέση της με τον πατέρα του εν δυνάμει παιδιού.
Σημαντικός αρωγός αυτής της προσπάθειας μπορεί να αποτελέσει το ψυχοθεραπευτικό ταξίδι σε ατομικό αλλά και ομαδικό επίπεδο. Η ψυχοθεραπεία, μεταξύ άλλων, είναι ικανή να «μαλκώσει» την αμφιθυμία , να φέρει ψυχραιμία, να συμβάλλει στο να διερευνηθούν τα εσωτερικά θέλω και να διαχωριστούν από τις προσδοκίες των άλλων, να γίνει επεξεργασία των ψυχικών παιδικών τραυμάτων και η αξιολόγηση του τι θέλει και τι είναι χρήσιμο να κρατήσει η εν δυνάμει μητέρα από τις εμπειρίες της ως παιδί και τι επιθυμεί να «πετάξει».
Οι γυναίκες, τέλος, δεν πρέπει να ξεχνούν αφενός ότι δεν είναι μόνες, καθώς ο εν δυνάμει πατέρας αλλά και το υποστηρικτικό πλαίσιο διαδραματίζουν σπουδαίο ρόλο και αφετέρου ότι επειδή η φύση τους έχει δώσει τη δυνατότητα να γίνουν μητέρες δε σημαίνει ότι αυτό αποτελεί και μονόδρομος. Κάθε γυναίκα έχει την επιλογή , αν το επιθυμεί η ίδια, να ΜΗ γίνει μητέρα, ακόμα κι αν ο περίγυρος και η κοινωνία το προσδοκά από εκείνη.
Το σώμα σου και η ζωή σου, σου ανήκουν, διαχειρίσου τα όπως εσύ επιθυμείς!
Διαβάστε επίσης
Ιδρυτικό Μέλος allaboutparents.gr | Positive Parenting
Σχεσιακή Ψυχαναλυτική Ψυχοθεραπεύτρια
Δόκιμο Τακτικό Μέλος ΙΣΟΨ
Μέλος της Διεθνούς Ένωσης Σχεσιακής
Ψυχανάλυσης & Ψυχοθεραπείας (IARPP)
& της Αμερικάνικης Ένωσης Ομαδικής Ψυχοθεραπείας (AGPA)
