16 Απρ «Toy Rotation» Απλά βήματα για την Εναλλαγή Παιχνιδιών κατά τη Μοντεσσοριανή Φιλοσοφία
Τα παιχνίδια που πολλαπλασιάζονται συνεχώς είναι μια συνεχής πρόκληση για όλους τους γονείς όπως και η ακαταστασία που υπάρχει λόγω της πληθώρας παιχνιδιών. Επίσης, πολύ συχνά τα πολλά παιχνίδια προκαλούν και πλήξη στα παιδιά αλλά και συνεχής αλλαγή δραστηριοτήτων. Τα περισσότερα παιδιά έχουν στο σπίτι τους περισσότερες επιλογές παιχνιδιών απ’ ότι μπορούν να διαχειριστούν. Κατά την διαδικασία τους να ανακαλύψουν τον κόσμο τείνουν να επεξεργάζονται και να πετάνε παντού παιχνίδια χωρίς να καταφέρνουν τελικά να γνωρίσουν τον τρόπο να παίξουν με αυτά.
Μια μέθοδος που μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση της ενασχόλησης του παιδιού με τα αντικείμενα αλλά και στην ποιότητα παιχνιδιού με αυτά είναι το Τoy Rotation ή Περιστοφική Εναλλαγή Παιχνιδιών όπου επικρατεί με την Αγγλική του ορολογία συνήθως. Σύμφωνα με την παιδαγωγό Maria Montessori τα παιδιά για να αναπτυχθούν κατάλληλα χρειάζονται τάξη και σταθερότητα στο περιβάλλον τους. Βασική αρχή της φιλοσοφίας αυτής είναι η «ελεύθερη επιλογή» η οποία στηρίζεται στο «προετοιμασμένο περιβάλλον». Το περιβάλλον που καλείται να εξερευνήσει το παιδί το έχει δομήσει ο γονιός κατάλληλα και με ασφάλεια προς το παιδί, με όσα έχει ανάγκη ανάλογα την ηλικία του , με συχνές εναλλαγές όπου σε αυτό το παιδί μπορεί να επιλέξει ελεύθερα.
Τι είναι το Toy Rotation;
Το Toy Rotation ή αλλιώς Περιστροφική Εναλλαγή Παιχνιδιών είναι μέθοδος οργάνωσης που βασίζεται στις μεθόδους διαπαιδαγώγησης της Montessori . Σύμφωνα με όλη την Μοντεσσοριανή προσέγγιση η μέθοδος προάγει την αυτονομία του παιδιού. Για τον λόγο αυτό τα παιχνίδια που καλείται να παίξει το παιδί δεν είναι σε κουτιά αποθήκευσης όπου το παιδί δεν έχει πρόσβαση , αλλά σε καλάθια. Υπάρχουν διαθέσιμα 2-3 παιχνίδια από κάθε κατηγορία τα οποία εναλλάσσονται ανά 1-2 εβδομάδες.
Ποια είναι η διαδικασία του Toy Rotation;
Η προσέγγιση της Μαρίας Μοντεσσόρι βασίζεται στην οργάνωση και στην τάξη που πρέπει να υπάρχει στον χώρο ώστε το παιδί να έχει την δυνατότητα να λειτουργήσει δημιουργικά για να αναπτύξει ολιστικά τις δεξιότητες του.
- Τα παιχνίδια που δεν χρησιμοποιούνται το εκάστοτε χρονικό διάστημα είναι καλό να μην είναι σε φανερό και προσβάσιμο σημείο για το παιδί . Θα πρέπει να αποθηκεύονται κατηγοριοποιημένα σε κουτιά αποθήκευσης .
- Προτιμώνται καλάθια ή επίπεδοι δίσκοι για την παρουσίαση της κάθε δραστηριότητας ώστε το παιδί να έχει ορατότητα αυτής και να μπορέσει να του κινηθεί το ανάλογο ενδιαφέρον.
- Προτείνεται βιβλιοθήκη με ράφια/κουτιά όχι όμως με ντουλάπια που κλείνουν.
- Κάθε καλάθι/δίσκος περιλαμβάνει μια δραστηριότητα.
Διαβάστε επίσης
- Δεν υπάρχει ακριβής αριθμός δραστηριοτήτων που πρέπει να διατίθεται στο παιδί ωστόσο η προσωπική μου πρόταση είναι 8-10 διαφορετικές δραστηριότητες. Καλό είναι οι δραστηριότητες να μην ξεπερνούν τις 15.
- Οι δραστηριότητες επιλέγονται με βάση τα ενδιαφέροντα του παιδιού και με βάση την ανάπτυξη του αναλόγως την χρονολογική ηλικία.
- Οι δραστηριότητες είναι καλό να διαφέρουν μεταξύ τους, να είναι από διαφορετικές κατηγορίες παιχνιδιού ώστε να εξυπηρετούν διαφορετικό σκοπό και να ενισχύουν διαφορετικούς τομείς της ανάπτυξης.
Προτεινόμενες κατηγορίες:
Παιχνίδια για συμβολικό/φανταστικό παιχνίδι τύπου playmobil, μουσικά όργανα, εργαλεία, οχήματα, φαγητά, πάζλ, ενσφυνώματα, σετ ζωγραφικής με μαρκαδόρους, ζωγραφική με πινέλα, αισθητηριακά κουτιά, παιχνίδια λεπτής κινητικότητας, παιχνίδια με κάρτες, επιτραπέζια, ασκήσεις προγραφής, γράμματα, φωνολογική ενημερότητα.
Δείγμα: Βιβλιοθήκη με την μέθοδο Montessori
- Σε μικρές ηλικίες έπειτα από κάθε δραστηριότητα μαζεύουμε αυτήν και την τοποθετούμε στην θέση της. Ανάλογα την ηλικία εμπλέκουμε το παιδί στην διαδικασία τακτοποίησης των δραστηριοτήτων με τις οποίες απασχολείται μετά το τέλος και πριν την έναρξη καινούριας δραστηριότητας.
- Κάποια από τα αγαπημένα παιχνίδια του παιδιού θα πρέπει να βρίσκονται μόνιμα ανάμεσα στις επιλογές του.
- Επιλέγουμε 2-3 δραστηριότητες από την βιβλιοθήκη και τις αλλάζουμε με καινούριες -εξού και το toy rotation – ανα 1-2 εβδομάδες ανάλογα την ενασχόληση του παιδιού με αυτές.
- Τα παιχνίδια στα οποία το παιδί συνεχίζει να δείχνει ενδιαφέρον δεν είναι απαραίτητο να εναλλάσσονται κάθε φορά.
- Στις περιπτώσεις όπου το παιδί δεν έχει δείξει καθόλου ενδιαφέρον για κάποιο παιχνίδι είτε το κρατάμε στην βιβλιοθήκη σε περίπτωση που το παιδί ενδιαφερθεί αργότερα ή το αλλάζουμε και το παρουσιάζουμε ξανά έπειτα από λίγο καιρό.
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα του Toy Rotation;
- Ανάπτυξη της δεξιότητας της Οργάνωσης του παιδιού στον χώρο
- Αύξηση του χρόνου και των τρόπων ενασχόλησης με το ίδιο αντικείμενο
- Αύξηση συγκέντρωσης και προσοχής
- Ανάπτυξη οργανωμένης σκέψης
- Ανάπτυξη ανεξαρτησίας
- Επίγνωση επιθυμίας
- Εκμάθηση τακτοποίησης παιχνιδιών και μετέπειτα δικών του πραγμάτων πχ μπουφάν, τσάντα κ.ο.κ καθώς το παιδί αποκτάει την ικανότητα να γνωρίζει ποιά είναι η θέση των αντικειμένων
- Μείωση μη χρήσιμων ερεθισμάτων , ποιοτική επαφή με νέα γνώση και νεα ερεθίσματα
- Μείωση της σύγχυσης του παιδιού λόγω υπερπλυθώρας επιλογών για παιχνίδι.
Σύμφωνα με την Μοντεσσοριανή αυτή θεωρία λοιπόν, βασικός στόχος είναι η ανατροφή ανεξάρτητων παιδιών που ξέρουν να επιλέγουν και να αποφασίζουν μόνα τους ανάλογα με τις ανάγκες και τις επιθυμίες τους.
Διαβάστε επίσης
Τα πρώτα 6 χρόνια του παιδιού είναι τα πιο σημαντικά για την απορρόφηση ερεθισμάτων και την κατάκτηση δεξιοτήτων. Είναι περίοδοι όπου ο παιδικός εγκέφαλος είναι εξαιρετικά δεκτικός σε νέες πληροφορίες, ερεθίσματα και ευκαιρίες μάθησης και ως γονείς οφείλεται να το «εκμεταλλευτείτε» κατάλληλα.
Πετμεζά Γεωργία
Λογοθεραπεύτρια
A.P.D in Child & Adolescence Psychology
Email διευκρινήσεων ή αποριών: petmezageo3131@gmail.com
Η Γεωργία Πετμεζά είναι Λογοθεραπεύτρια με Δίπλωμα στην «Ψυχολογία Παιδιών Και Εφήβων». Στα πλαίσια της δια βίου εκπαίδευσης της έχει λάβει σημαντικό πλήθος εκπαιδεύσεων μεταξύ των οποίων: TEACCH, PECS, MAKATON, SIMATA, INTENSIVE INTERACTION, SENSORY MESSY PLAY, Παρέμβαση στον Πρώιμο Τραυλισμό PCI. Παρακολουθεί ατομικές και ομαδικές εποπτείες. Από το 2015 παρέχει τις υπηρεσίες της σε κέντρα ειδικών θεραπειών και είναι παράλληλη στήριξη σε παιδιά μη τυπικής ανάπτυξης στο σχολικό πλαίσιο.
